Próbę reorganizacji propozycji edukacyjnej, jaka istniała dla dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego z niepełnosprawnością sprzężoną: ruchową i intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz dla dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności intelektualnej w stopniu głębokim, podjęliśmy czternaście lat temu, powołując niepubliczną Społeczną Szkołę Podstawową „Zakątek” w Poznaniu.
POLECAMY
W szkole „Zakątek” wszelkie działania podejmowane są z myślą o dobru dziecka. Pracujemy metodami aktywnymi, w których bazą jest system motywacji ucznia. Na niej budujemy i rozwijamy strategie, dzięki którym możliwy jest rozwój podopiecznych.
„Zakątek” miejsce, gdzie każdy jest indywidualnością
Podstawowym działaniem w naszej pracy jest zindywidualizowane podejście do każdego dziecka tak, aby w jak najbardziej szczegółowy sposób zdiagnozować jego możliwości. Naszym nadrzędnym zadaniem stało się dążenie do stworzenia warunków odpowiadających nie tylko na indywidualne potrzeby edukacyjne, ale także rozwojowe i pielęgnacyjne.
Początkowo w szkole było tylko dziewięcioro dzieci – część z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, część z orzeczeniem o potrzebie grupowych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. Analizując treści zawarte w orzeczeniach dzieci, niejednokrotnie doświadczaliśmy swego rodzaju nieścisłości świadczących o niedoszacowaniu potencjału dziecka lub zbyt wysokiej ocenie jego możliwości. To wzmocniło nasze przekonanie, że orzeczenie nie może być jedynym kierunkowskazem do organizacji pracy z naszymi podopiecznymi.
Szkoła „Zakątek” powstała z myślą o dzieciach kierowanych wcześniej wyłącznie na nauczanie indywidualne w domach, gdyż czynności pielęgnacyjne powodowały, że szkoły publiczne nie decydowały się na przyjęcie tych dzieci na pobyt stacjonarny w placówce.
Organizacja pracy
Struktura organizacyjna placówki wzorowana jest na programie stworzonym przez mgr. Jacka Kielina – długoletniego dyrektora Przedszkola Specjalnego „Orzeszek” w Poznaniu.
Każdy uczeń jest prowadzony w pełni zindywidualizowanym programem opartym na wnikliwej diagnozie jego możliwości funkcjonalnych, komunikacyjnych i ruchowych.
Na początku roku nauczyciele (pedagog specjalny i rehabilitant) spotykają się z rodzicami i przeprowadzają wywiad, analizują dokumentację z poprzednich lat i na tej podstawie diagnozują możliwości dziecka. Wzory diagnoz – pedagogicznej i rehabilitacyjnej – zostały opracowane autorsko przez zespoły terapeutów podczas spotkań metodycznych i są aktualizowane przed rozpoczęciem każdego roku szkolnego.
Na podstawie wieloprofilowej diagnozy ustalany jest indywidualny program pracy oraz wyznaczane są zoperacjonalizowane cele pracy pedagogicznej i rehabilitacyjnej. Powstaje Indywidualny Program Opiekuńczo-Terapeutyczno-Edukacyjny, który jest poszerzoną wersją Indywidualnego Programu Terapeutycznego. Program rozbudowany jest o procedury postępowania w opiece i relaksacji, pielęgnacji oraz w sytuacji wystąpienia ataku epilepsji. Do programu dołączony jest indywidualny system komunikacyjny (ISK) z określonymi sygnałami uprzedzającymi i stosowanymi symbolami w komunikacji.
Zmiany w organizacji nauczania wymagają prowadzenia zindywidualizowanej dokumentacji. Każdy uczeń poza opracowanym programem pracy ma swoją odrębną dokumentację, którą stanowią:
- autorsko opracowany indywidualny dziennik prowadzony w każdym roku zawierający m.in. listę obecności, szczegółowy opis przebiegu poszczególnych zajęć oraz codzienną korespondencję do rodziców i ze strony rodziców;
- zbiór dokumentacji zawierający: orzeczenie, podanie o przyjęcie do szkoły, dokumentację medyczną, dokumentację dydaktyczną z każdego roku pobytu dziecka w szkole;
- arkusze ocen dla uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego;
- dokumentacja elektroniczna, która obejmuje nagrywane pretesty – filmy obrazujące umiejętności ucznia na początku roku szkolnego oraz testy kontrolne – nagrania z realizacji celów pracy na koniec roku szkolnego. Nagrania te mają szerokie zastosowanie: umożliwiają ocenę postępów, na spotkaniach z rodzicami obrazują pracę ich dziecka, w przypadku zmiany terapeuty pozwalają jego następcy lepiej przygotować się do pracy z dzieckiem.
W szkole „Zakątek”, kierując się dobrem dziecka, korzystamy z możliwości przedłużania okresu nauki uczniom niepełnosprawnym. Dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność można przedłużyć okres nauki: w szkole podstawowej o rok –
na I etapie edukacyjnym i o dwa lata – na II etapie edukacyjnym.
Organizacja pracy proponowana uczniom w naszej szkole jest zgodna z Ustawą Prawo Oświatowe i koreluje z wytycznymi zawartymi zarówno w ramowym planie nauczania, jak i w podstawie programowej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym.
W ramowym planie nauczania dla szkoły podstawowej specjalnej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, w klasach I–III I IV–VIII wskazano nowe nazwy obowiązkowych zajęć edukacyjnych. Dotychczasowe zajęcia „funkcjonowanie w środowisku”, „muzyka z rytmiką”, „plastyka” i „technika” zastąpiono zajęciami „funkcjonowanie osobiste i społeczne”, „zajęciami rozwijającymi kreatywność” i „zajęciami rozwijającymi komunikowanie się”.
Plan zajęć
Dzieci i młodzież w szkole „Zakątek” przebywają w stałych godzinach od 7.50 do 13.30. W naszej ocenie jest to optymalny czas, kiedy dzieci są w stanie pracować z przerwą regeneracyjną w ciągu dnia, którą spędzają w szkolnej świetlicy nazywanej „bawi...
