Trening komunikacyjny z dzieckiem niewerbalnym

Okazuje się, że jednym z rozwiązań, które może pomóc nie tylko terapeutom, ale też nauczycielom i rodzicom, jest trening komunikacyjny. Nie trzeba być logopedą, żeby móc wplatać elementy komunikacji alternatywnej na swoich zajęciach. Dlatego w tym artykule pochylimy się nad tą kwestią i postaramy się zrozumieć, jakie pozytywne aspekty niesie ze sobą wykorzystanie tych działań w codziennej praktyce. 
Dziecko może nie mówić z wielu powodów. Na te trudności mogą mieć wpływ kwestie genetyczne, przebieg rozwoju dziecka, zdrowie, a nawet brak stymulacji w środowisku. Najczęstszymi problemami w rozwoju mowy są niedosłuch, zaburzenia ze spektrum autyzmu, niepełnosprawność intelektualna, afazja, mutyzm wybiórczy lub brak odpowiedniej stymulacji w otoczeniu dziecka. Bywa również, że dziecko mierzy się z problemami neurologicznymi (jak padaczka czy mózgowe porażenie dziecięce) czy chorobami genetycznymi (zespół Downa, zespół Retta, zespół Angelamana). W takich właśnie sytuacjach jest duże prawdopodobieństwo, że dziecko trafi na zajęcia z integracji sensorycznej lub inne działania terapeutyczne. Co więc można zrobić w takiej sytuacji? Dobrym rozwiązaniem, przynoszącym pozytywne efekty, jest wprowadzenie komunikacji alternatywnej i wspomagającej, która jest definiowana jako „wszelkie sposoby umożliwiające osobom ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi przekazywanie i odbieranie komunikatów”1. Istnieją również inne definicje komunikacji alternatywnej, z którymi warto się zapoznać: „Komunikacja wspomagająca oznacza wszelkie działania, których celem jest pomoc w porozumiewaniu się osobom nieposługującym się mową lub posługującym się nią w ograniczonym stopniu”2, „wzmacnia i/lub uzupełnia mowę, pomaga w rozwoju mowy i języka oraz gwarantuje zastępczy sposób porozumiewania się, gdy osoba nie zaczęła mówić”3. „Komunikacja alternatywna – znajduje zastosowanie, gdy osoba porozumiewa się bezpośrednio, twarzą w twarz, inaczej niż za pomocą mowy, np.: w oparciu o znaki manualne, znaki graficzne, pismo”4.