Antek ma 8 lat i jest wysoko funkcjonującą osobą ze spektrum autyzmu. Jednym słowem nikt z boku nie wie, że chłopiec ma jakieś trudności rozwojowe. Dopiero przy obserwacji, kiedy zachowuje się nietaktownie wobec innych osób, nie trzyma dystansu, mówi osobom dorosłym na ty i nie rozumie, że inni mogą inaczej myśleć, zastanawiamy się, co mu jest. Czy to złe wychowanie czy…? Co leży u podstaw Antka problemów? Obecnie jedna z teorii próbuje to wyjaśnić. Brak teorii umysłu, czyli tzw. ślepota umysłowa, może doprowadzać do innego spojrzenia na zachowania ludzi.
Autor: Beata Ignaczewska
Pedagog specjalny, certyfikowany superwizor stosowanej analizy zachowania, dyrektor Centrum Terapii Behawioralnej (Gdańsk–Gliwice–Zabrze) oraz właściciel wydawnictwa CTB. Superwizor w SORW dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Gdańsku. Na terenie całej Polski prowadzi konsultacje, superwizje oraz szkolenia ze stosowanej analizy zachowania. Wykładowca na SWPS (Warszawa i Katowice) oraz na Akademii Medycznej w Gdańsku. Superwizuje placówki edukacyjne, terapeutyczne na terenie całej Polski.
Integracja powinna polegać na stworzeniu takich samych warunków dla dzieci typowo rozwijających się oraz dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Szkoła powinna respektować prawa obu grup i dać możliwość do wszechstronnego ich rozwoju. Jakie zachowania ucznia powinny „zatrzymać” nasze myślenie o integracji? Które deficyty utrudniają wdrożenie dziecka niepełnosprawnego do klasy integracyjnej?
Kiedy uczeń zachowuje się niewłaściwie, nie współpracuje z nauczycielem, wówczas najczęściej nasze myśli wędrują do systemu kar. Co zrobić, aby mnie się słuchał? Może zabiorę mu punkty, może każę wyjść z sali i pójść do pani psycholog. Bardzo często wykonujemy działania związane z karami, a zachowanie się nie poprawia. Ciągle powtarzamy nasze reakcje i narzekamy, że uczeń ciągle się nie uczy.
Bohaterem tego artykułu jest Mikołaj, który w wieku 19 lat zachorował na schizofrenię. Autorka rozpoczęła z nim program terapeutyczny, który wykorzystywał metody behawioralne. Trening behawioralny rozpoczął się, gdy chłopiec miał 19 lat, i trwał przez 4 lata.