Wówczas powinny się pojawić pytania: Czy moje działania zmieniają zachowanie ucznia? Czy w skali miesiąca, pół roku jest ich mniej czy więcej? A może nie ma żadnej zmiany? Jeśli odpowiedź jest negatywna, to natychmiast musimy zmienić swoje postępowania wobec ucznia. Wniosek: trzeba inaczej podjeść do zachowań ucznia.
Drodzy Państwo, czy kiedykolwiek kara zmieniła Wasze nawyki, Wasze zachowania? Śmiem wątpić. Gdy otrzymujemy karę, wówczas rodzi się poczucie buntu, złości, mogą pojawić się zachowania agresywne i autoagresywne. Strach przed karą nie jest dobrym narzędziem do redukcji trudnych zachowań.
To co działa?
W takich przypadkach ważne są motywacja i uczenie nowych zachowań, które mają zastąpić te niewłaściwe. Stworzenie dobrego systemu motywacyjnego nie jest łatwym procesem. Wymaga od nas wielu umiejętności terapeutycznych, m.in. znajomości preferencji ucznia i jego poziomu funkcjonowania, oraz przekonania, że motywacja zapewnia uczenie.
Stworzenie systemu motywacyjnego składa się z:
POLECAMY
- ustalenia wzmocnień, które są dla ucznia niezwykle ważne,
- ustalenia hierarchii wzmocnień,
- zastanowienia się, w jakich sytuacjach i za co uczeń ma otrzymywać wzmocnienia,
- ustalenia częstotliwości dawania wzmocnień
Każdy uczeń jest inny, dlatego do tworzenia systemu motywacyjnego należy podjeść bardzo indywidulanie. Mamy obecnie rynek pełen świetnych zabawek, gadżetów, które mają moc sprawczą. Uczniowie bardzo często lubią atrakcyjne zabawki. Bardzo ważnym wzmocnieniem są obecnie tablety i komputery. Czy mieć je na uwadze w systemie motywacyjnym? Moim zdaniem tak, ale mamy ich używać rozważnie i z umiarem. Te urządzenia są faktycznie czasem najsilniejszym motywatorem i umiejętnie zastosowane mogą spowodować dużą motywację do zmiany zachowania.
Istotne jest, aby uczeń miał tylko warunkowo dostęp do wzmocnień, chociaż czasem można zrobić wyjątek. Obecnie w terapii i edukacji stosuje się tzw. wzmocnienia darmowe. Są to wzmocnienia, które uczeń może otrzymać tylko za to, że jest z nami. Nie musi się o nie starać, prosić, zabiegać, tylko od czasu do czasu otrzyma je za to, że jest z nami na zajęciach. Bardzo mi się podoba taki rodzaj wzmocnienia. Każdy z nas lubi otrzymywać nagrody za tzw. nic. Przychodzicie do domu, a tam kwiatki na stole, dziecko zrobiło dla mamy laurkę. Prawda, że to jest miłe? Jeszcze bardziej pozytywnie myślimy wtedy o drugiej osobie i lubimy z nią przebywać.
System motywacyjny ma obecnie tendencje do opierania się na relacji. Stosowana w terapii analiza zachowania bardzo duży nacisk kładzie na stworzenie pozytywnej relacji z drugą osobą, z nauczycielem, terapeutą. Całkiem dobrze ma się takie nowoczesne podejście terapeutyczne do pracy z...