Witalność zawodowa i piramida potrzeb
Obniżona witalność zawodowa, choć wiąże się z sytuacją pracy, może być wynikiem nie tylko jej okoliczności, ale i naszej ogólnej kondycji. Człowiek, aby prawidłowo się rozwijać, potrzebuje równowagi. Służy temu najczęściej samoświadomość, dzięki której wiemy i potrafimy zadbać o to, co jest dla nas ważne w tym momencie życia, w którym jesteśmy. Dzięki tej wiedzy możemy zaspokajać swoje potrzeby. A te są różne.
Abraham Maslow, amerykański psycholog, uporządkował ludzkie potrzeby zgodnie z hierarchią, która wyznacza kierunek rozwoju człowieka. Jak większość humanistów uważał on bowiem, że każdy człowiek dąży ostatecznie do samourzeczywistnienia i samorealizacji. To właśnie podążanie za realizacją owej potrzeby jest według niego źródłem dobrostanu w życiu. Według koncepcji Maslowa każdy z nas ma dwa rodzaje potrzeb – niższego i wyższego rzędu. Zaspokojenie tych pierwszych umożliwia spełnienie tych drugich. Oznacza to, że – aby się rozwijać i być witalnym – każdy z nas potrzebuje w pierwszej kolejności spełnić potrzeby niższego rzędu, czyli potrzeby fizjologiczne:
- jedzenia i picia,
- snu,
- odpoczynku,
- prokreacji,
- posiadania odzieży, własnego mieszkania, środków do życia.
Bez dobrostanu w tym obszarze bardzo trudno jest skoncentrować się na czymś innym. Jeżeli cierpisz na obniżony poziom satysfakcji z życia, sprawdź w pierwszej kolejności, czy Twoje podstawowe potrzeby są zaspokojone. W dużym skrócie, zanim sięgniesz po narzędzia służące planowaniu zmiany, sprawdź, czy jesteś syty i wypoczęty. Nasza fizjologia bardzo mocno determinuje to, czy korzystamy w życiu z naszych możliwości oraz w jaki sposób to robimy.
Wśród potrzeb wyższego rzędu Maslow wymienił:
POLECAMY
- Potrzeby niedoboru – co oznacza, że już sam brak ich zaspokojenia skutkuje spadkiem dobrostanu.
- Potrzebę bezpieczeństwa: osobistego, ekonomicznego, zdrowotnego.
- Potrzebę przynależności.
- Potrzebę uznania.
Potrzeby wzrostu – co oznacza, że ich obecność wzmacnia poczucie dobrostanu, ale brak ich zaspokojenia nie prowadzi wprost ku chorobom. - Potrzebę samorealizacji.1
Wszystkie wymienione potrzeby stanowią bazowe kategorie różnych motywacji, jakimi człowiek kieruje się w życiu. Kluczem do ich zaspokajania natomiast jest samopoznanie.
Na czym polega samopoznanie?
Można powiedzieć, że nasze życie składa się z wielu elementów, jak tort, a jego ostateczny kształt zależy od tego, jaką uważnością obdarzamy poszczególne jego części. Homeostaza to stan, w którym każda część jest zaopiekowana, adekwatnie do momentu w życiu, w którym jesteśmy. Nasza hierarchia wartości i potrzeb zmienia się przecież wraz z nami. Niektóre priorytety pozostają s...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!