Kiedy mówimy o tym, że ktoś wykorzystuje zbyt dużo siły w aktywnościach, w przytulaniu, od razu zakładamy, że ma on trudności z układem proprioceptywnym. Słowo propriocepcja bierze swój początek od łacińskiego słowa proprius, które oznacza „własny”. Dlatego też tłumaczy się, że jest to zmysł dający człowiekowi możliwość odczuwania siebie samego oraz swojego ciała ułożonego w przestrzeni. Układ ten rozwija się już w okresie płodowym, zwłaszcza w sytuacjach, kiedy dziecko wykonuje ruchy w macicy polegające m.in. na pływaniu w wodach płodowych i obijaniu się o ściany macicy.
Układ proprioceptywny jest związany z układem nerwowym oraz kostno-stawowym. Jego receptory umieszczone są w stawach, mięśniach, ścięgnach oraz w oczach i uszach. Bodziec, który do nich dociera, jest przesyłany do mózgu, dzięki czemu mamy świadomość tego, co w danej chwili dzieje się z naszym ciałem – leżymy, stoimy, idziemy oraz w jaki sposób ułożone są poszczególne części naszego ciała.
To pokazuje, że układ ten działa bardzo podświadomie i jest on uzależniony od tego, jakie ruchy w danym momencie wykonujemy.
Za co więc odpowiada układ proprioceptywny? Jest kilka obszarów, na które wpływa:
POLECAMY
- świadomość własnego ciała oraz odczuwanie jego ciężaru,
- umiejętność poruszania poszczególnymi częściami ciała bez kontroli wzroku,
- planowanie i kontrolowanie wykonywanych ruchów,
- umiejętności polegające na odpowiednim dopasowaniu siły do wykonywanego zadania czy do podniesienia jakiegoś przedmiotu,
- wykonywanie ruchów precyzyjnych,
- napięcie mięśniowe (na które wpływa wraz z układem przedsionkowym),
- ułożenie narządów artykulacyjnych we właściwy sposób,
- kontrola posturalna,
- bezpieczeństwo emocjonalne – dziecko wie, jak ułożone jest jego ciało w przestrzeni, prawidłowo je odczuwa, więc nie musi się stresować, że zrobi coś w nieodpowiedni sposób,
- płynność wykonywanych ruchów.
Oczywiście w obrębie tego zmysłu może dochodzić do różnego ro...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!
Dołącz do 5000 + czytelników, którzy nieustannie pogłębiają swoją wiedzę z zakresu pracy z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Otrzymuj co 2 miesiące bank pomysłów z oryginalnymi, autorskimi scenariuszami do różnych zaburzeń rozwoju i zachowania wraz z gotowymi kartami pracy. Rozszerzaj swój warsztat i poznawaj gotowe metody pracy do wdrożenia od zaraz.
