Muzyczne rozmowy

Dzięki tym właśnie cechom muzyka otwiera nowe możliwości porozumienia się z osobami, które nie komunikują się werbalnie. Co więcej, muzyka pozwala ominąć procesy poznawcze angażowane w rozumienie mowy, jest bowiem rozumiana i odbierana bezpośrednio, doświadczana głównie na poziomie emocjonalnym (por. Stachyra 2012, s. 62). Tym samym staje się niezwykle pomocnym narzędziem w budowaniu kontaktu z osobami z głębszą niepełnosprawnością intelektualną.

Badania nad tym zagadnieniem pod koniec lat 50. ubiegłego wieku rozpoczęli: amerykański kompozytor Paul Nordoff i angielski pedagog specjalny Clive Robbins. Przez wiele lat prowadzili wspólnie sesje muzykoterapeutyczne w ośrodkach dla dzieci z niepełnosprawnościami na terenie Stanów Zjednoczonych i Europy. Były to zarówno sesje indywidualne, jak i grupowe. Każdą z nich nagrywali i opisywali, a następnie opierając się na swoich obserwacjach i doświadczeniach, stworzyli podstawy teoretyczne na wskroś humanistycznego i empatycznego podejścia w muzykoterapii aktywnej (zakładającej aktywne działanie uczestnika), zwanego podejściem Nordoff-Robbins lub muzykoterapią kreacyjną. Od tamtego czasu nurt ten wyraźnie się rozwinął: poszerzono grono odbiorców o wiele innych grup społecznych, rozwinęła się profilaktyka muzyczna, poszerzono też instrumentarium. 

Istota podejścia Nordoff-Robbins w muzykoterapii

Twórcy podejścia Nordoff-Robbins wychodzą od założenia, że zdolność do bycia kreatywnym jest uniwersalna (Robbins 1998, s. 71). Każdy – bez względu na swoje ograniczenia – nosi w sobie „muzyczne dziecko” (music child), a więc naturalną muzykalność oraz zdolność odbierania i tworzenia muzyki. Każdy ma upodobania do swoistego tempa, rytmów, struktur harmonicznych czy melodyki – swój język muzyczny i preferencje. Muzykoterapeuta ma za zadanie odnaleźć te szczególne rodzaje muzyki, zwane „idiomami m...