Główne założenia tego modelu są następujące: a) akcentowanie znaczenia przyjemności i wolności seksualnej oraz różnorodności, ale niewykluczanie ryzyka i trudności; b) w nawiązaniu do założeń psychologii pozytywnej podkreślanie konieczności uwzględniania mocnych stron każdego człowieka oraz wyjątkowości jego seksualności; zwracanie uwagi na to, że każdy przy wykorzystaniu mocnych stron jest w stanie rozwiązywać problemy, doświadczać szczęścia i spełnienia, a w konsekwencji rozwijać swoją tożsamość seksualną i ekspresję; c) uwzględnianie wielości czynników kształtujących seksualność, w tym wewnętrznych oraz zewnętrznych; podkreślanie roli zarówno świadomych wyborów, jak i doświadczeń zdobywanych w toku życia (Williams i in., 2015a, b).
Jaki obraz pozytywnych aspektów pokazują badania problematyki seksualności osób z NI?
Problematyka badań, które mieszczą się w pozytywnym modelu, obejmuje w największym zakresie zagadnienia związane z życiem partnerskim osób z NI w związkach heteroseksualnych, czyli takie jak:
- nawiązywanie relacji: preferencje i wybór partnera, fazy tworzenia związku;
- istota związków partnerskich: więzi emocjonalne, miłość; wspólna aktywność; wzajemne wsparcie i pomoc, autonomia partnera, szacunek, zaufanie, rola komunikacji;
- znaczenie relacji partnerskich: potrzeba bycia w związku, dostrzeganie pozytywnego rozwoju osobistego, poczucie dumy, normalności;
- miłość: rozumienie, pragnienie i doświadczanie miłości; znaczenie miłości dla jakości życia; miłość jako źródło siły;
- przyjemność i satysfakcja: pragnienie przyjemności, doznania fizyczne jako ważny element związków;
- tożsamość seksualna i seksualna autonomia: bycie istotą seksualną, pragnienie autonomii, poszukiwanie sposobów realizacji swojej seksualności w sytuacji ograniczeń środowiskowych; świadomość swojego potencjału w sferze seksualnej;
- integracja emocjonalno-seksualna: pragnienie relacji emocjonalnej połączone z przyjemnością fizyczną; miłość niezbędna do podejmowania współżycia;
- marzenia, plany i wyobrażenia: posiadanie bliskiej osoby, małżeństwo i rodzicielstwo, małżeństwo jako podstawa szczęśliwej przyszłości;
- czynniki kontekstowe: negatywna i pozytywna rola środowiska (rodziny i specjalistów); niekorzystne warunki życia, bariery transportowe i materialne, niski poziom edukacji seksualnej; radzenie sobie z ograniczeniami.
Relacje oparte na miłości, przyjaźni, autonomii, odpowiedzialność za siebie i partnera oraz udzielanie mu wsparcia i pomocy sprzyjają rozwojowi osobistemu osób z NI i wzmacniają u nich poczucie normalności. Związki partnerskie są źródłem zaspokojenia potrzeb psychospołecznych i fizycznych, w tym miłości i seksualnej przyjemności, jednak fizyczne doznania nie...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!