Seksualność człowieka, tak jak każda płaszczyzna rozwojowa, podlega określonym procesom w wymiarze stadialno-czasowym oraz przestrzennym. Człowiek, jako osoba o określonej płci, przechodzi przez sekwencję stadiów rozwojowych, doświadczając wynikających z nich oddziaływań społecznych. Płeć jest stałym atrybutem każdego człowieka, dlatego niepełnosprawność intelektualna nie wyklucza u dziecka, dorastającego czy dorosłego rozwoju seksualnego, jednak może wpływać na jego tempo i rytm, a także interpersonalny wymiar. To z kolei wymaga stworzenia optymalnych scenariuszy oddziaływań socjalizacyjnych wobec rozwoju i funkcjonowania seksualnego osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Jeżeli jako społeczeństwo nie doświadczamy znajomości spójnej, adekwatnej koncepcji seksualności człowieka z niepełnosprawnością intelektualną, to stajemy się bardziej podatni na nieadekwatne postrzeganie jej i tym samym skłonni do tworzenia wielu stereotypów i uprzedzeń, a także lęków społecznych. Efektem tego są oddziaływania społeczne, które zagrażają prawidłowemu rozwojowi seksualnemu, a nie optymalizują jego właściwego przebiegu (por. Rys. 1).

Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną jest zagadnieniem, które nadal w praktyce społecznej nie jest wsparte adekwatną edukacją, poradnictwem, terapią czy interwencją kryzysową. Jedną z konsekwencji takiej sytuacji jest m.in. nieodpowiednie zarządzanie własną seksualnością wynikające z niskiej jakości (lub braku) socjalizacji rozwijającej się seksualności. Ubogi społeczny kontekst rozwoju seksualnego osoby z obniżoną sprawnością intelektualną prowadzi niejednokrotnie do wysokiego ryzyka przemocy seksualnej, przejawiania zachowań seksualnych o charakterze dewiacyjnym czy też niskiej (lub żadnej) satysfakcji z seksualnej sfery funkcjonowania.
Efektem takiej sytuacji jest niejednokrotnie spotykana w praktyce społecznej seksualna sprawczość osób z niepełnosprawnością intelektualną. Jest to niezwykle ważne zagadnienie, ponieważ „zaniedbana” wieloaspektowo seksualność (a nie ukształtowana nieprawidłowo przez niepełnosprawność) krzywdzi obie strony tej interakcji w dot...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!