Symulator niemowlęcia RealCare Baby w budowaniu poczucia odpowiedzialności rodzicielskiej

Idea pracy z symulatorem niemowlęcia

W Stanach Zjednoczonych na początku lat 90. ubiegłego wieku zrealizowano program profilaktyczny z wykorzystaniem symulatora opieki nad niemowlęciem, którego celem było zapobieganie nieplanowanym i przedwczesnym ciążom wśród nastolatek. Program oparty był na zasadzie wzbudzania strachu przed urodzeniem niepełnosprawnego dziecka. Symulatory wykorzystywane do pracy prezentowały odruchy i fizjonomię specyficzną dla dzieci z różnego typu deficytami, a opieka nad nimi trwała nawet tydzień. W konsekwencji poza występowaniem zakładanego celu wśród nastolatek pojawiła się niechęć do macierzyństwa.

W latach 2004–2006 na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej Zakład Poradnictwa Młodzieżowego i Edukacji Seksualnej Uniwersytetu Zielonogórskiego przeprowadził projekt edukacyjno-badawczy „Bądź odpowiedzialny – wychowanie do odpowiedzialności i partnerstwa w rodzinie”. W ramach projektu młodzież w wieku gimnazjalnym w 112 szkołach w Polsce mogła podobnie jak amerykańskie nastolatki brać udział w treningach opieki nad niemowlęciem. 

W odróżnieniu od pierwowzoru budowanie uczucia strachu zastąpiono dostarczaniem informacji na temat potrzeb i opieki nad noworodkiem, a także wzbudzaniem poczucia odpowiedzialności i radości wynikającej z rodzicielstwa. Program skrócono do 48 godzin opieki i 10 godzin szkoleniowych, a koordynacją zajęli się specjalnie do tego przygotowani nauczyciele. 

Analiza wyników badań wykazała wzrost świadomości na temat potrzeb sygnalizowanych przez niemowlę i zaspokajania części z nich. Osoby objęte programem jednoznacznie wskazywały wzrost świadomości na temat korzyści i wyzwań wynikających z rodzicielstwa (Fornalik 2019).

Od 2012 roku Gdyńska Fundacja „Dom Marzeń” realizuje wiele działań wspierających osoby z niepełnosprawnością intelektualną w obszarze seksualności. Początkowo dr Izabela Fornalik zrealizowała cykl zajęć edukacyjno-warsztatowych z wykorzystaniem symulatora niemowlęcia RealCare Baby w pracy z osobami z niepełnosprawnością intelektualną w ramach projektu „Oswajanie Dorosłości”. 
 

Projekt powstał w odpowiedzi na pytania rodziców, opiekunów, a także samych osób z niepełnosprawnością intelektualną o seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną. Rodzice i opiekunowie czuli się niekompetentni, by edukować i rozmawiać na temat seksualności, natomiast osoby z niepełnosprawnością nie znały i nie potrafiły korzystać ze źródeł, z których mogliby czerpać rzetelną wiedzę. W rezultacie wyłoniono 12 specjalistów i dwóch liderów rodziców osób z niepełnosprawnością intelektualną, przygoto...