Wielozmysłowe wspomaganie rozwoju małego dziecka z opóźnionym rozwojem – przykłady ćwiczeń wspomagających rozwój zmysłów..

U małych pacjentów z opóźnionym rozwojem charakterystyczne jest, że wiek metrykalny przewyższa wiek biologiczny. Zadaniem specjalistów we współpracy z rodziną dziecka jest, poprzez oddziaływania terapeutyczne, wyrównanie „rozdźwięku” między wiekiem chronologicznym a rozwojowym. Kluczowe jest podjęcie terapii nakierowanej na kształtowanie komunikacji funkcjonalnej, rozwijanie procesów poznawczych, kompetencji społeczno-emocjonalnych, a także rozpoczęcie działań uwzględniających stymulację procesów integracji sensorycznej. 

Kluczowe przyczyny trudności 

Zaburzenia w zakresie integracji sensorycznej spowodowane są dezorganizacją procesu samoaktualizacji, co pozostaje w ścisłej korelacji z trudnościami z rejestracją, modulacją oraz organizacją wejściowych bodźców sensorycznych. Prawidłowy rozwój procesów integracji sensorycznej jest kluczowy, bowiem rzutuje na tempo nabywania nowych umiejętności oraz sposób zachowania dziecka. Zazwyczaj z ryzykiem zaburzeń procesów sensorycznych mamy do czynienia, gdy w okresie okołoporodowym wystąpiły takie komplikacje, jak: żółtaczka, poród przedwczesny przed 37. tygodniem, poród kleszczowy, a także poród przez cesarskie cięcie i współwystępujące niedotlenienie. W badaniach (Benson i in., 2006) wykazano, że dzieci przejawiające dysregulację stanu snu i czuwania, trudności z jedzeniem, zaburzone funkcje ruchowe, np. skrócony czas raczkowania, a także problemy zdrowotne (zapalenie ucha, alergie, urazy, żółtaczka, kolki) znacznie częściej mają trudności z koordynacją ruchową oraz prawidłowym rozwojem zmysłów niż dzieci bez tych trudności. Oprócz powyższych obciążeń  istotną rolę w prawidłowym, harmonijnym rozwoju odgrywa także stymulacja środowiskowa. Długoterminowe hospitalizowanie niemowląt i związana z tym trauma mogą wpływać na poczucie deprywacji już od najmłodszych chwil życia, co może skutkować deficytami w obszarze integracji sensorycznej. 

Jakie trudności pojawiają się na poszczególnych etapach rozwoju małego dziecka?

W okresie niemowlęcym często objawy deficytów rozwojowych są trudne do wychwycenia i ciągle się zmieniają. Stopniowo rodzice mogą zacząć dostrzegać, że ich pociecha ma niewłaściwą wrażliwość sensoryczną, zaburzony rozwój motoryczny, trudności percepcyjne, komunikacyjne oraz posiada dużą przerzutność uwagi połączoną z nadmiernym pobudzeniem. Niemowlęta nierozwijające się w sposób prawidłowy przejawiają deficyty w regulacji stopnia intensywności reakcji na bodźce, co ma swoje odzwierciedlenie w trudnych do zniesienia przez otoczenie zachowaniach. Niemowlęta takie charakt...