Autonomia w komunikacji. Czym jest i jak ją budować?

„Milczenie osoby niemówiącej nigdy nie jest złotem. Każdy z nas potrzebuje się komunikować i wchodzić w interakcję z innymi, nie tylko w jeden sposób, ale na wszystkie możliwe sposoby. To nie tylko podstawowa potrzeba każdego człowieka i jego podstawowe prawo. To także największa siła człowieka…” (Williams, 2000).
„Każda osoba, niezależnie od rodzaju niepełnosprawności czy stopnia doświadczanych trudności, ma podstawowe prawo do komunikacji i wpływania za pomocą komunikacji na swoją egzystencję” (Erickson i in., 2016). Każda osoba, czyli także człowiek ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi (CCN, complex communication needs), doświadczający trudności w zakresie mowy, języka i komunikacji bądź w zakresie umiejętności czytania i pisania (ASHA, b.d.) wskutek wrodzonej lub nabytej niepełnosprawności albo nieneurotypowości.
Każda osoba, więc także i ta, której „użycie mowy nie umożliwia poradzenia sobie z wyzwaniami komunikacyjnymi odpowiednimi kulturowo do jej wieku” (Porter i Kirkland, 1995).
Każda osoba, czyli również ta, która doświadcza trudności sensorycznych i motorycznych, rzutujących na możliwości zaangażowania się w komunikację, w tym ta, która wymaga dodatkowego czasu, by móc przetworzyć kierowane do niej komunikaty i na nie zareagować (https://www.communicationrights.org.au/resources/glossary/complex-communication-needs-ccn/).
Każdej z tych osób przysługuje więc podstawowe prawo dostępu do komunikacji wspomagającej i alternatywnej (AAC) (ASHA, b.d).
AAC to szerokie spektrum podejść (Koppenhaver, Erickson, 2020) oraz działań mające na celu wsparcie aktualnych możliwości komunikacyjnych i/lub minimalizowanie doświadczanych przez osobę trudności w zakresie mowy i/lub rozumienia języka (mówionego jak i pisanego) (ASHA, b.d.). 
Poprzez wykorzystanie różnych technik i narzędzi AAC ma wspierać osobę w wyrażaniu jej myśli, pragnień, potrzeb, uczuć (ASHA, b.d) oraz radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami komunikacyjnymi (Porter, Kirkland, 1995). „Tak więc celem wprowadzania AAC jest umożliwienie pełniejszego i bardziej efektywnego pełnienia różnych ról społecznych, w tym związanych z budowaniem relacji, edukacją, zatrudnieniem i życiem społecznym” (Beukelman, Mirenda, 2013). 
Jak podkreślają von Tetzchner i Grove (2003), wprowadzając AAC osobie z CCN, dążymy do tego, aby ta osoba miała jak najmniej ograniczeń w zakresie tego, co może powiedzieć, była odpowiedzialna za swój język i miała możliwość wyrażenia się zgodnie ze swoją intencją, czyli komunikowała się autonomicznie. 
Porter rozwija tę myśl o autonomicznej komunikacji, pisząc, że „podstawowym celem wprowadzania AAC jest umożliwienie osobie ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi rozumienia i bycia zrozumiany...