Jakie strategie pracy mogą być pomocne podczas terapii integracji sensorycznej u dziecka z ASD?

Metody terapii

Zaplanowanie procesu oddziaływań terapeutycznych wymaga wstępnej obserwacji i oceny funkcjonowania dziecka, uwzględnienia jego mocnych stron i obszarów deficytowych. W charakterystycznym, klasycznym obrazie autyzmu często im młodsze dziecko, krótko po diagnozie, tym trudniejszy początek terapii. Dzieje się tak dlatego, że małe dziecko z ASD charakteryzuje się najczęściej m.in. brakiem uważności na uczestnika interakcji, często nie zwraca uwagi na drugą osobę, nie podąża za kierunkiem patrzenia drugiej osoby oraz nie dzieli wspólnego pola uwagi. Z jakimi trudnościami można się spotkać na początku terapii i co może nam pomóc we wstępnej diagnozie?

Od czego zacząć? Kluczowe elementy

Pomocne będą: wywiad z rodzicami, obserwacja dziecka i znajomość kamieni milowych1. Najczęściej zachowania towarzyszące dzieciom z ASD, charakteryzujące ich odbiór sensoryczny świata, są tożsame z tymi występującymi u osób z typowym rozwojem. Dziecko z nadwrażliwością dotykową będzie unikać niektórych faktur, zabiegów pielęgnacyjnych, konsystencji pokarmów, może mieć mniejszą tolerancję na ubrania. Przy niepewności grawitacyjnej, podobnie jak dziecko z typowym rozwojem, będzie obawiać się oderwania stóp od podłoża, bać się nierównych powierzchni, huśtawek, kładek czy drabinek. Przy obniżonym napięciu mięśniowym będzie się szybciej męczyć, wybierać pozycje niskie lub leżące przy różnych aktywnościach, mieć problemy z gryzieniem, przeżuwaniem itp. Te zachowania będą najczęściej podobne, jednak u dzieci z ASD są one bardziej spektakularne, często reakcje są intensywniejsze, przerysowane w stosunku do pojawiających się bodźców, mocno wygórowane. Może też być tak, że nawet bardzo silny bodziec nie wywołuje reakcji i często jest on tak silny, że aż nieprzyjemny, silnie inwazyjny, wręcz szkodliwy. Nierzadko też u dzieci z autyzmem występuje zmienna reaktywność na bodźce sensoryczne: od intensywnego poszukiwania doznań do dużej nadreaktywności na bodziec, która może pojawiać się w obrębie tego samego systemu zmysłowego. Dlatego najlepszą formą oceny jest wnikliwa obserwacja zachowań dziecka, jego preferencji, wyborów, których dokonuje, czy unikania proponowanych aktywności. Obserwację najlepiej rozłożyć w czasie i poświęcić na nią kilka spotkań – pozwolą nam one poznać dziecko i troszeczkę zbudować wzajemne zaufanie. Nie spieszmy się z oceną, proponujmy różne aktywności podczas kilku sesji, przyjrzyjmy się wyborom malucha. Czy korzysta z nich, kiedy mu proponujemy, czy może odmawia, ale pozostawiony sam sobie spontanicznie do nich powraca. Zebrane informacje pomogą nam wstępnie zorientować się, jakie potencjalne problemy mogą się pojawiać u dziecka. W toku kolejnych spotkań będziemy mieć okazję, aby pogłębić naszą wiedzę o pacjencie. Ważne, żeby nie nastawiać się, że oceny musimy dokonać od razu. W pracy z małym dzieckiem z ASD potrzebny jest czas. Ponieważ, jak wspomniałam wcześniej, początki terapii mogą być trudne, chciałam podzielić się swoimi doświadczeniami z pracy własnej.

Strategie pomocne w rozpoczynaniu terapii

1. Informacje od rodziców dziecka
Przed rozpoc...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
  • Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI