Mediacja rówieśnicza jako narzędzie terapeutyczne w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu

Co to jest mediacja rówieśnicza?

Mediacja rówieśnicza to alternatywne narzędzie do rozwiązywania konfliktów w szkole. Jest też doskonałym instrumentem wychowawczym: uczy tolerancji, odpowiedzialności, szacunku oraz komunikacji. Celem mediacji rówieśniczej jest osiągnięcie porozumienia w dialogu opartym na kompromisie oraz poprawa relacji przy pomocy mediatora rówieśnika. Mediacja wpisana jest na listę metod „opartych na dowodach naukowych” (evidence-based) przez National Professional Development Center on Autism Spectrum Disorders, co oznacza, że zostało potwierdzone jej działanie i jest zalecana do stosowania w klasach, w których uczą się dzieci z autyzmem.

Kto to jest mediator rówieśniczy?

Mediator rówieśniczy jest to bezstronna osoba trzecia – uczeń/rówieśnik – która pomaga odnaleźć i przeanalizować wszelkie możliwe rozwiązania, negocjować je w warunkach współpracy oraz szukać takiego porozumienia, które będzie satysfakcjonujące dla obydwu stron.

Rówieśnicy-mediatorzy rozwijają swoje umiejętności społeczne poprzez uczenie się empatii, rozwijanie inteligencji emocjonalnej. Dzieci i młodzież zwykle bardzo lubią uczestnictwo w mediacji rówieśniczej, czują, „że robią coś dobrego” – mają poczucie sprawczości oraz odpowiedzialności. 

„Nie ma dzieci, są ludzie”

Janusz Korczak, będąc pedagogiem, w swoim praktycznym podejściu w zakresie tworzenia i funkcjonowania „Wiosek Dziecięcych” pokazał, że odpowiednie przekazanie działań z dozą zaufania i towarzyszenia młodym ludziom się sprawdza. Tworząc „Sądy Dzieci”, pokazał, że młodzi ludzie mają gotowość do praworządności. Idąc dalej śladami naszego wybitnego pedagoga, trudno nie dostrzec korzyści dla obu stron

W jednym z badań (Jones, 2007) 83% uczniów-mediatorów podało, że są „bardzo zadowoleni” z udziału w interwencji, a 17% wskazało, że są „zadowoleni”. 89% uczniów stwierdziło, że interwencja pomogła im samym (Ogólnopolski Spis Autyzmu).

Uczniowie-mediatorzy jako korzyści w pracy z uczniami ze spektrum autyzmu wskazywali na: lepsze rozumienie autyzmu, bycie bardziej cierpliwym, rozumienie różnic pomiędzy ludźmi, pewność siebie, odpowiedzialność, uczenie się, żeby nie brać wszystkiego, co się wie za pewnik.

Pozytywny wpływ mediacji wskazywali także rodzice: 57% uznało udział w interwencji jako „ważny” dla dziecka, a 36% za „niebywale ważny” .

Korzyści dla ucznia ze spektrum autyzmu

Dzięki projektowi mediacji rówieśniczych dzieci w spektrum autyzmu czują się dostrzeżone oraz wciągane w życie społeczne szkoły. Poprzez uczestniczenie w rozmowach i zabawach stwarza im się naturalne okazje do ćwiczenia umiejętności społecznych i komunikacji. W badaniach naukowych porównuje się skutec...