Partnerzy komunikacyjni osób o złożonych potrzebach w komunikowaniu się

Bliskie jest nam podejście oparte na postrzeganiu rozwoju dziecka w kontekście jego środowiska i codziennych aktywności oraz w którym budowanie relacji z komunikacyjnym partnerem stanowi bazę do rozwijania kompetencji komunikacyjnych. Dziecko internalizuje język, obserwując, jak inni go używają, a następnie samo go adaptuje i przekształca w język wewnętrzny (Wygotski, za: Lorentzen, 2013; Tetzchner, 2019).
Uczenie odbywa się w interakcji między jednostką a otoczeniem, w której to osoba jest aktywnym uczestnikiem tego procesu. Staje się nim pod wpływem innych ludzi i społeczeństwa, którego jest częścią. Ten pogląd wywodzi się ze społeczno-kulturowej teorii uczenia się. Według jej twórcy – Wygotskiego, aby zrozumieć człowieka, trzeba „wyjść poza granice organizmu i szukać wyjaśnień w życiu społecznym” (za: Jerlang, 1998, s. 279). Zarówno partner komunikacji, jak i dziecko korzystające z AAC uczą się i wzajemnie wpływają na siebie.
Język ma ogromne znaczenie w teorii uczenia się. Wygotski podkreśla, że porozumiewanie się między ludźmi nie jest możliwe bez pośredniczącej ekspresji, narzędzia komunikacji – „Porozumienie oparte na rozumieniu i przemyślanym przekazie myśli i przeżyć wymaga określonego systemu środków” (Wygotski, 1989, s. 23). Podczas nabywania zdolności komunikacyjnych potrzebujemy zatem nie tylko systemu znaków, ale także uwspólnionego ich znaczenia.
Osoby, które uczą się języka opartego na alternatywnych formach komunikacji, potrzebują partnerów o określonych kompetencjach i umiejętnościach. Zadania komunikacyjne partnerów zakorzenione są w społeczno-kulturowej perspektywie uczenia się. Komunikacja i język są ważnymi narzędziami w tym procesie, a zadania partnerów poszerzają się dzięki dialogicznemu spojrzeniu na komunikację. Kompetencje partnerów znaczą wiele dla użytkowników AAC i często stanowią warunek do rozwijania ich języka (Blackstone i Berga, 2003). Bycie partnerem komunikacyjnym, który modeluje użycie języka, daje osobom o złożonych potrzebach w komunikowaniu się doświadczenie, które może prowadzić go do internalizacji własnej formy komunikacji, jak głosił Wygotski – jako sposobu uczenia się języków (za: Lorentzen, 2013; Tetzchner, Martinsen, 2002). 
Środowisko, w którym nikt nie komunikuje się aktywnie z dzieckiem, stwarza poważne zagrożenie dla rozwoju (Hagtvet, 2004). Dzieci aktywnie uczą się języka podczas interakcji z dorosłymi, którzy dostosowują swój język i formę komunikacji do poziomu językowego dziecka (Bruner, 1981). Pominięcie tej perspektywy oraz rozpatrywanie działań partnerów komunikacyjnych osób uczących się korzystania ze wspomagających form komunikacji jako działań spontanicznych, niejednakowych oraz nieustrukturyzowanych – według nas – zmniejsza szanse na przyszłe autonomiczne rozmowy użytkowników AAC zależnych od partnera2.
Powyższe zagadnienia oraz opisane doświadczenia budowania skutecznych form porozumiewania się Ksawerego i Marcela implikują w nas – terapeutkach AAC – potrzebę szukania odpowiedzi na pytania:
 "

MG: Odnosząc się...