Planowanie, realizacja i ocena efektywności procesu terapeutycznego uczniów z niepełnosprawnością intelektualną

Oddziaływania osobowe są jedynie częścią całości złożonego procesu, odbywającego się podczas zajęć w placówce. Składają się na niego również warunki, w których zachodzą procesy terapeutyczne (czyli środowisko szkolne/klasowe/gabinetowe), uwarunkowania związane ze środowiskiem domowym ucznia oraz jego indywidualny profil funkcjonowania – aktualne potrzeby, możliwości, stan zdrowia, ewentualne trudności. Jest to proces wielowymiarowy i tylko takie spojrzenie na tę kwestię, gwarantuje nam sukces w obrębie planowania i dobierania odpowiednich metod oraz określania celów do dalszej pracy.

W jaki sposób wyznaczać i konstruować cele?

Na początku należy zastanowić się, co rozumiemy przez „cel”. Czemu i przede wszystkim komu ma on służyć? Jak doprowadzić do jego realizacji? Jak zaaranżować sytuacje do jego wykorzystania, by te dostarczyły nam jak najwięcej niezbędnych informacji, a jednocześnie zachowały możliwie najbardziej naturalny charakter? 
Należy zadać sobie pytanie, czego naprawdę potrzebuje nasz uczeń i jak my, jako nauczyciele, możemy pomóc mu w osiągnięciu danego celu. Postrzeganie osób z niepełnosprawnością głównie przez pryzmat prezentowanych przez nie deficytów w określonych obszarach powoduje, że często skupiamy się na celach typowo szkolnych, zapominając, że grono osób z niepełnosprawnością przejawia dokładnie takie same potrzeby w zakresie biologicznym, emocjonalnym, społecznym i kulturalnym jak pozostała – pełnosprawna część społeczeństwa. Stereotypowy pogląd, jakoby w działaniach wspierających osoby z niepełnosprawnością wystarczyło zaspokoić jedynie ich potrzeby bytowe, stanowi jedną z najtrudniejszych do przełamania barier w procesie radzenia sobie z problemem dyskryminujących postaw wobec osób z niepełnosprawnością. Nie należy wartościować tego, czy cele stricte edukacyjne są w danym momencie istotniejsze niż cele społeczne, ponieważ wszystkie obszary funkcjonowania człowieka przenikają się i mają na siebie wzajemny wpływ. Przy odpowiednim przeanalizowaniu sytuacji i dostępnych środków może okazać się, że podobne umiejętności z powodzeniem przetrenujemy zarówno w sytuacji stolikowej, jak i podczas zabawy na dywanie w towarzystwie kolegów i koleżanek. 
Jeśli przyjrzymy się typowemu podziałowi obszarów umiejętności, ujrzymy cztery podstawowe sfery: 

• komunikację, 
• samodzielność, 
...