Osoby z wieloraką niepełnosprawnością doświadczają trudności w zakresie porozumiewania się z otoczeniem. Ich możliwości komunikacji werbalnej są znacznie ograniczone. Rozwijanie kompetencji komunikacyjnych w tej grupie osób wymaga wdrożenia oddziaływań w zakresie komunikacji alternatywnej i wspomagającej (AAC).
Rodzina użytkownika AAC stanowi centrum interwencji. Oddziaływania z zakresu komunikacji wspomagającej przynoszą skutek wówczas, gdy zostaną osadzone w naturalnym środowisku dziecka. Zaangażowanie rodziny w proces budowania sposobów porozumiewania się z dzieckiem niemówiącym jest kluczowe. Wprowadzenie w życie rodzin oddziaływań wspomagających porozumiewanie się stanowi złożony proces. Obejmuje systematyczne i podzielone na etapy włączanie rodzin w nabywanie kompetencji komunikacyjnych dziecka (Grycman, Jerzyk 2020, s. 12).
Rodziny z dziećmi z niepełnosprawnościami spotykają na swojej drodze wielu specjalistów. Na przestrzeni czasu otrzymują wiele niepomyślnych informacji na temat rokowań w rozwoju ich dziecka oraz różnorodnych zaleceń. Tak często słyszą, że ich dziecko jest niepełnowartościowe, że sami zaczynają czuć się niepełnowartościowi (Kwiatkowska 1997, s. 143). Nierzadko pozostają bez wsparcia innych członków rodziny, przyjaciół, instytucji.
Rodzice zajmujący się dzieckiem z niepełnosprawnością (…) muszą czuć, że mają się do kogo zwrócić i że ta osoba nie będzie ingerować w ich życie, narzucając własne wartości czy wyobrażenia o normalności (Fröhlich, s. 52).
Specjaliści AAC posiadają kompetencje niezbędne w procesie budowania indywidualnego systemu komunikacyjnego. Doświadczają jednak wielu trudności w kontakcie z rodzinami. Poszukują sposobów na efektywne wspieranie rodziny w procesie stawania się partnerami komunikacyjnymi.
Przykłady trudności zgłaszanych przez specjalistów podczas warsztatów i superwizji:
- Trudno jest mi zaangażować rodziców. Mam wrażenie, że zarzucam rodziców zadaniami. Chciałabym bardziej otworzyć się na czerpanie od nich. Skupić bardziej na nich niż na realizacji własnych celów.
- Mam problem z rodzicami, którzy szybko się poddają i nie widzą sensu kontynuacji terapii. Chciałabym znaleźć drogę do osób, które się poddają.
- Nie wiem, jak reagować, gdy rodzice w domu wprowadzają inne oddziaływania niż te zalecane przeze mnie.
- Chciałabym wiedzieć, jak rozmawiać...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!