Zarówno teoretycy, jak i praktycy wskazują, że rola rodziny okazuje się kluczowa w powstawaniu i utrzymywaniu się objawów u dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania. W etiologii tych zaburzeń podkreśla się między innymi następujące czynniki etiologiczne, które wiążą się z rodzicami: uzależnienia, zaburzenia psychiczne, młody wiek matki, niski poziom wykształcenia, bezrobocie, niski status socjoekonomiczny.
Te wymienione czynniki oraz historia życia rodziców (wzorce relacyjne, komunikacyjne i praktyki wychowawcze wyniesione z rodzin pochodzenia) mają znaczenie dla funkcjonowania tworzonej rodziny. Istotne są także: styl wychowawczy, rodzaj więzi rodzic–dziecko, sposób radzenia sobie z konfliktami i stresem oraz spójność rodziny. Opisywane tu pojęcia wykorzystywane w podejściu systemowym ilustruje tabela 1.
Wzorce relacyjne | Sposób, w jaki członkowie rodziny wchodzą w kontakt między sobą, także z emocjami, które temu towarzyszą. Rodzaje relacji można opisywać w różnych wymiarach: zaangażowania, dostępności i stabilności emocjonalnej, autonomii i zależności, dystansu i bliskości |
Wzorce komunikacyjne | Sposób komunikowania się członków rodziny, który może cechować: otwartość lub unikanie podejmowania tematów, bezpośredniość lub komunikowanie się za pośrednictwem innej osoby, poszanowanie poszczególnych członków rodziny wraz z uznaniem różnic między nimi lub brak tych cech |
Rodzaje więzi | Więź bezpieczna rozwija się w relacjach z opiekunami ciepłymi emocjonalnie, stabilnymi, dostępnymi i odpowiedzialnymi. Więź ambiwalentna powstaje w wyniku nieodpowiedzialnych, niekonsekwentnych i odrzucających zachowań rodziców. Więź unikająca może pojawić się u dzieci rodziców nadmiernie kontrolujących, odrzucających i niedostępnych emocjonalnie |
Spójność rodziny | Siła więzi emocjonalnej łączącej członków rodziny i stopień ich autonom... |
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!