Rozwijanie umiejętności społecznych

jak prowadzić zajęcia TUS

Metody terapii

Podopieczni z trudnościami w funkcjonowaniu społecznym, komunikacji czy wykazujący dużą liczbę problematycznych zachowań nie są w stanie wchodzić w satysfakcjonujące relacje z rówieśnikami, Dlatego bardzo ważne jest, aby dorośli modelowali sposób, w jaki dziecko powinno się zachowywać, dawali szanse na przećwiczenie właściwego zachowania, a w efekcie wzmocnili pożądane zachowanie dziecka. Jak zatem przeprowadzić efektywny trening umiejętności społecznych?

Kształtowanie umiejętności społecznych przypada na lata 70. XX w. We wcześniejszych metodach terapeutycznych zakładano, że pacjent ma w sobie zdrowe, prawidłowe i zadowalające zachowania społeczne, jednak nie potrafi ich demonstrować. Rolą terapeuty było usuwanie przeszkód, by umiejętności te mogły być prezentowane. Takie podejście nie przynosiło jednak znacznych efektów terapeutycznych w grupie osób z deficytem umiejętności społecznych. To spowodowało opracowanie nowej interwencji przez Arnolda Goldsteina w 1973 r. tzw. strukturalnego nauczania. Nauczanie umiejętności społecznych przedstawione przez Goldsteina czerpie inspiracje z prac opisanych przez Alberta Bandurę. Bandura opisał procesy modelowania, ćwiczeń behawioralnych oraz wzmacniające działanie czynników społecznych, które były podstawą rozwoju SKILLSTREAMINGU, czyli kształtowania umiejętności.

Założenia kształtowania umiejętności dotyczyły tego, że trudne zachowania i agresja traktowane były jako działania wyuczone i to właśnie przez naukę alternatywnych zachowań można zmienić je na pożądane. Nauka nowych kompetencji następowała w prostych krokach umiejętności społecznych w sposób aktywny, przez odgrywanie ról. Od lat 80. XX w. Arnold Goldstein i Ellen McGinnis zaczęli dostosowywać metodę treningu kształtowania umiejętności (Skillstreaming) do dzieci szkolnych oraz przedszkolaków. 
Trening umiejętności społecznych według Goldsteina opiera się na czterech zasadach:

POLECAMY

1. MODELOWANIE jest określane jako uczenie przez obserwację i naśladownictwo. Badania wykazały, że wielu zachowań można uczyć, wzmacniać je, osłabiać lub ułatwiać za pomocą modelowania. Aby było ono skuteczne, musi spełnić następujące warunki:

  • Model odgrywający scenkę powinien przyjmować rolę ucznia w podobnym wieku co dzieci biorące udział w zajęciach, np. powiedz: „Teraz odgrywam rolę Ani, która ma 6 lat”. 
  • Model powinien zaprezentować podobne zainteresowania dla grupy wiekowej, z którą pracuje.
  • Podczas odgrywania scenki modelującej aktor powinien używać atrybutów, np. opaski, kaszkietówki, torebki, chustki, zabawki.
  • Modelowanie powinno być czytelnie zaprezentowane, dynamicznie odgrywane, z jak najmniejszą liczbą szczegółów; należy również usunąć dystraktory z tła.
  • Ważne, by przed modelowaniem skupić na sobie uwagę grupy, mówiąc np. „Teraz wszyscy na mnie patrzą”.

Podczas scenki może zostać zaprezentowane „głośne myślenie” (zapośredniczenie werbalne), czyli mówienie na głos tego, co zwykle powt...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
  • Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI