System flagowy a profilaktyka przemocy seksualnej

Zjawisko przemocy seksualnej stanowi w Polsce przedmiot zainteresowania praktyków, teoretyków i opinii publicznej. Często brak w tej debacie jednak rozważań nad przemocą seksualną wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną (Karwacka, 2013). Co istotne, badania nad samą skalą problemu są alarmujące, bowiem według National Center for Injury Prevention and Control (USA) od 25% do 67% dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną doświadczyło przemocy seksualnej (Staręga, 2003). Przy czym, co ważne, jak wskazują zachodni badacze – prawdopodobnie jedynie 3% przypadków przemocy seksualnej wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną jest ujawnianych (Valenti-Hein, Schwartz, 2002), co stanowi dodatkową trudność w identyfikowaniu zjawiska i możliwości reagowania na nie w sposób odpowiedni i odpowiedzialny. 

Pierwszą z nich jest (1) minimalizowanie znaczenia przemocy ze względu na miejsce jej występowania (dom, ośrodek opiekuńczy) i osoby, których dotyczy. Do przemocy dochodzi często w warunkach domowych, bezpiecznych, a same osoby z niepełnosprawnością intelektualną traktuje się jako te, dla których doświadczenie przemocy seksualnej może mieć mniejsze (lub znikome) znaczenie ze względu na określone deficyty poznawcze (Hollomozt, 2011). W przypadku ujawnienia sytuacji przemocowej osoby jej doświadczające często opisują brak rzeczywistej pomocy. Przedstawiają sytuacje braku relatywnych działań ze strony służb opiekuńczych. Oznacza to, że ryzyko doświadczania przemocy seksualnej może być wzmacniane i pogłębiane przez różnorakie bariery społeczne, będące poza zasięgiem zmiany samych osób z niepełnosprawnością intelektualną. 

Kolejną perspektywą (2) jest brak wiarygodności osób z niepełnosprawnością intelektualną, którą ocenia się niżej aniżeli pełnosprawnych dzieci, zwłaszcza w zestawieniu ze sprzeczną perspektywą pełnosprawnego autonomicznego i znaczącego dorosłego. Używa się tutaj argumentów dotyczących konfabulowania osób z niepełno...