Trudności w karmieniu u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD)

Pierwszy rok życia dziecka jest uważany za najważniejszy etap rozwoju zarówno fizycznego, jak i motorycznego. W związku z tym niemowlęta i małe dzieci są często poddawane ocenie i porównaniu ich poziomu rozwoju z dostępnymi normami. Taki schemat postępowania umożliwia szybkie wyłapanie i zaadresowanie zauważanych nieprawidłowości w rozwoju. Jeśli dziecko od urodzenia ma trudności z przyjmowaniem pokarmów lub zaczyna nagle odmawiać ich przyjmowania, ograniczając tym samym spożywane objętości posiłków i tracąc istotnie na masie ciała, to należy otoczyć je specjalistyczną opieką. 

Trudności w karmieniu są coraz częściej rozpoznawalnym problemem zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i osób dorosłych. Przed wybuchem pandemii COVID-19 szacowało się, że ok. 20–40% całej populacji pediatrycznej przejawia jakąś formę trudności związanych z przyjmowaniem pokarmów. Restrykcje wprowadzone podczas pandemii negatywnie wpłynęły na stan zdrowia oraz stan psychiczny całej populacji (Kasiak i in., 2022; Miskovic-Wheatley i in., 2022). Obserwuje się m.in. istotny wzrost trudnych zachowań u dzieci, w tym podczas posiłków, wyższy poziom stresu u nich i ich opiekunów, wzrost poziomu lęku oraz negatywnych interakcji między członkami rodziny, zwiększenie trudności w karmieniu u dzieci przy pogarszającym się stanie psychicznym rodzica, szczególnie matek (Cerniglia i in., 2021; Ding i in., 2022; Krom i in., 2022; Licheni i in., 2022).

W pierwszym roku dziecko nabywa nowe umiejętności, takie jak: akceptacja smaków, przyjmowanie nowych rodzajów pokarmów, odgryzanie i gryzienie (Babik i in., 2019; Rybak i Bąbik, 2017). Potencjalnymi przyczynami pojawienia się tych trudności może być brak gotowości dziecka, niewystarczająca motywacja czy brak lub słabe umiejętności motoryczne (np. prawidłowego żucia, ssania, czy połykania) (Hoch i in., 2001; Williams i in., 2009).

Trudności w karmieniu mogą wystąpić zarówno u dzieci typowo się rozwijających, z opóźnieniem w rozwoju, z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, urodzonymi przedwcześnie, jak i z inny...