Wsparcie terapeutyczne kobiet z niepełnosprawnością intelektualną po doświadczeniu przemocy

Terapia zajęciowa

Doświadczenie bycia kobietą jest nie tylko indywidualnym przeżyciem, ale również przedmiotem wielu badań dotyczących społecznych i kulturowych aspektów funkcjonowania kobiet. Kobiecość, przeżycia i potrzeby kobiet z niepełnosprawnością intelektualną są często niezauważane. Nawet w środowiskach feministycznych funkcjonowały stereotypy związane z niepełnosprawnością, które budziły spór z ich postulatami na temat siły i możliwości kobiet. Krzywdzące przekonania i bezradność kobiet z NI może zaś narażać je na przemoc. Jak wspierać kobiety w budowaniu własnej autonomii podczas terapii? Jak pracować z osobami, które dotknęła agresja i zmagają się z traumą?

Niewidzialna kobiecość 

Pierwszym krokiem do zmiany sytuacji kobiet z niepełnosprawnością intelektualną było przeprowadzenie z nimi wywiadu przez G. Matthews, na podstawie którego wydano w 1984 r. raport na temat niekorzystnej sytuacji życiowej kobiet w porównaniu z grupą mężczyzn z niepełnosprawnością. Rok po tym wydarzeniu pojawiła się praca autorstwa M. Deegan i N. Brooks dotycząca problematyki kobiet z niepełnosprawnością, w której udowodniono zjawisko powszechnego ignorowania potrzeb i doświadczeń kobiet z niepełnosprawnościami na skutek braku wiedzy na temat ich stylu życia (Kasprzak, 2019, s. 138–139). Dzięki tym pracom niewidzialne wcześniej kobiety z niepełnosprawnością intelektualną pojawiły się zarówno w dyskursie naukowym, jak i publicznym.
Mimo upływu czasu kwestie te są wciąż aktualne i wymagają pogłębionych analiz marginalizacji tej grupy społecznej w sferze publicznej i prywatnej (Szarota, 2019, s. 212–213). 
Artykuł 6 ratyfikowanej przez Polskę w 2012 r. Konwencji ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami (2006) został w całości poświęcony sytuacji i prawom kobiet z niepełnosprawnością jako reprezentantek grupy doświadczającej szczególnej dyskryminacji. 
Zdaniem Kasprzaka (2019) w badaniach nie sposób pominąć kwestii cielesności oraz przemocy wobec kobiet z niepełnosprawnością. Feministyczne studia nad niepełnosprawnością ukazują konsekwencje kulturowych narracji o „normalnym ciele”, w następstwie których kobiety niespełniające obowiązującej idiomatyki ciała kształtują swoją tożsamość jako inne, gorsze. W konsekwencji częściej doświadczają przemocy, która jest niewidoczna ze względu na społeczne przeświadczenie o ich bezpłciowości i bezwstydności. Mimo wielu pozytywnych zmian dotyczących osób z niepełnosprawnością, kobiety w tej grupie w dalszym ciągu mierzą się z ostracyzmem wynikającym z braku szacunku i uznania ich pełnoprawnej kobiecości (Kasprzak, 2019, s. 139–144). 

Przemoc wobec kobiet z NI

Zjawisko przemocy stanowi w Polsce przedmiot zainteresowania wielu badaczy. Brakuje jednak opracowań empirycznych oraz teoretycznych rozważań nad...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
  • Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI