Sposoby komunikacji dzieci w spektrum autyzmu

Złożoność procesu komunikacji sprawia, że nie wystarczy tylko znajomość słów, symboli, czy nawet reguł gramatycznych, aby się porozumiewać. Materialnym formom trzeba nadać jeszcze niematerialne znaczenie, umieścić w kontekście i wyrazić w sposób zrozumiały dla drugiego człowieka. I nawet wtedy, kiedy to się uda, nie oznacza to, że dojdzie do interakcji, gdyż aby do niej doszło, nadawca musi stać się odbiorcą, zrozumieć komunikat drugiego człowieka i umieć na niego odpowiedzieć.
Zaburzenia w obszarach komunikacji i nawiązywania relacji z innymi ludźmi są jednymi z charakterystycznych i najbardziej typowych objawów spektrum autyzmu. Trudności z wykorzystywaniem i rozumieniem komunikacji zarówno werbalnej, jak i niewerbalnej nie oznaczają jednak, że osoby w spektrum autyzmu nie mają potrzeby nawiązywania kontaktu z otoczeniem. Dzieci w spektrum autyzmu zazwyczaj nie potrafią tego robić, gdyż nie uczą się tak intuicyjnie jak inne. Próbują one komunikować się z otoczeniem zgodnie z posiadanymi możliwościami i kompetencjami. Dlatego też należy uważnie obserwować wszelkie próby nawiązania kontaktu przez dziecko w spektrum autyzmu i rozwijać te umiejętności, które już posiada oraz uczyć nowych. Takich, które ułatwią mu komunikację z innymi. Określenie „spektrum autyzmu” zwraca uwagę na to, że zakres i natężenie trudności w poszczególnych obszarach mogą być wśród dzieci zróżnicowane. Podobnie będzie z komunikacją. Będą więc dzieci nieposługujące się mową lub wypowiadające zaledwie kilka, kilkanaście słów, mając przy tym jednocześnie ubogi zakres posługiwania się innymi środkami komunikacji. Będzie to wywoływało u nich frustrację, objawiającą się np. bezcelowym poruszaniem się, agresją, krzykiem czy choćby posługiwaniem się przedmiotami w niekonwencjonalny sposób. Taki rodzaj komunikacji można nazwać przedsymboliczną. Drugą grupę będą stanowiły dzieci znające większą liczbę słów i potrafiące konstruować z nich proste, choć zazwyczaj niepoprawne gramatycznie zdania, jednak ich zrozumienie może stanowić pewną trudność. W tym przypadku komunikacja będzie charakteryzowała się jednostronnością. Dziecko będzie potrafiło nadawać komunikaty, ale zrozumienie wypowiedzi innych będzie dla niego trudne. Jest to grupa, u której najczęściej można zaobserwować echolalię. Będzie to język atypowy. Trzecią grupę d...