Kształtowanie i rozwijanie umiejętności społecznych rozumiemy jako równoległy trening emocjonalno-społeczny, którego zadaniem jest budowanie podmiotowości uczestników terapii. W życiu osób z niepełnosprawnością intelektualną i zaburzeniami rozwoju decydującą rolę odgrywają ich umiejętności radzenia sobie z trudnościami i wyzwaniami emocjonalnymi oraz społecznymi. Dostarczając im narzędzie do tych działań, znacznie podwyższamy ich jakość życia i niezależność w życiu codziennym. W artykule przedstawiam propozycje ćwiczeń z wykorzystaniem teatru i dramy.
Żyjemy w społeczeństwie, które ma określone zasady i normy funkcjonowania. W zależności od tego, w jakiej kulturze i tradycji jesteśmy wychowani od dzieciństwa, są nam wpajane zasady, szablony i schematy działań społecznych. Jako dzieci nie potrafimy ich zrozumieć, w okresie dojrzewania często się przeciw nim buntujemy, natomiast jako dorośli ludzie na ogół się do nich dostosowujemy, traktując to jako oczywistą cenę realizacji wybranych ról społecznych, zawodowych i osobistych. Świat, w którym żyjemy, oczekuje od nas dostosowania się do zasad uznanych za dobre i podtrzymujące porządek społeczny.
Osoby z niepełnosprawnością intelektualną (NI), zaburzeniami rozwoju czy spektrum autyzmu również borykają się ze zrozumieniem otaczającego ich świata i zasad, którymi się rządzi. Ich największym wyzwaniem jest to, że mimo dorosłości nie są wolni, a ich decyzyjność, podmiotowość i samodzielność są negowane przez społeczeństwo. Nie mają możliwości podejmowania autonomicznych decyzji w istotnych dla siebie sprawach, np. dotyczących rezygnacji z danej placówki, terapii, czy zajęć. Nie mają szansy na znalezienie swojego bezpiecznego miejsca. Oczywiście jest to uargumentowane ich obniżoną sprawnością poznawczą i intelektualną, zaburzeniami postrzegania i rozumienia, często brakiem myślenia abstrakcyjnego itd. Nie oznacza to jednak, aby były one wykluczane z życia społecznego i narażane na brak perspektyw w dorosłym życiu.
POLECAMY
Wszyscy musimy uczyć się otaczającego nas świata. Całe życie rozwijamy nasze umiejętności społeczne – komunikację, relację, współpracę.
Osoby z NI, w spektrum autyzmu potrzebują więcej czasu na odnalezienie się w nowych sytuacjach społecznych. Potrzebują wsparcia w zrozumieniu panujących zasad oraz wypracowaniu adekwatnych zachowań w danej sytuacji społecznej. To, co możemy dla nich zrobić, aby podnieść jakość ich życia społecznego, to dać im czas – rozmawiać i ćwiczyć różnorodne zachowania.
Rozwijanie umiejętności społecznych – program ART-TES
Prowadząc zajęcia z zakresu umiejętności społecznych, najważniejsze jest dla mnie pokazanie moim pacjentom, że bycie z innymi ludźmi m...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!