Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne – na czym polegają?
Zgodnie z DSM-5, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne są zaburzeniem psychicznym, które charakteryzuje się występowaniem u osoby obsesji (myśli natrętnych), kompulsji (czynności natrętnych) lub obu objawów.
Owe obsesje lub kompulsje pochłaniają czas (np. więcej niż godzinę) lub powodują znaczące cierpienie lub upośledzenie funkcjonowania osoby w sferze społecznej, zawodowej i innych ważnych obszarach.
Obsesje są swoistymi myślami, impulsami, ideami i wyobrażeniami mającymi natrętny charakter. Tym, co istotne w odróżnieniu obsesji od innych form negatywnych treści poznawczych, jest dostrzeżenie obecności następujących ich cech:
- intruzywność (pewne zewnętrzne bodźce prowokują obsesje, one wdzierają się do świadomości wbrew woli osoby, a ich obecność zaburza dotychczasową aktywność psychiczną),
- nieakceptowalność (spowodowana głównie obecnością negatywnych emocji towarzyszących obsesjom),
- subiektywny opór (osoba, która doświadcza obsesji czuje się zmuszona do walki z nią, chce ją ograniczyć, więc stosuje różne strategie kontroli, np. poszukuje wsparcia, unika bodźców, próbuje rozpraszać uwagę, realizuje rytuały, a owe próby są często nieskuteczne, więc ma poczucie braku kontroli nad własnymi myślami),
- egodystoniczność (obsesje są niezgodne z systemem wartości i zasad, są nieakceptowane, więc osoba dąży do ich zwalczania) (Bryńska 2007).
Mężczyzna z ZA, będąc w bliskim otoczeniu małych chłopców, miewał intruzywne wyobrażenia dotyczące podejmowania z nimi czynności seksualnych (oralna pieszczota penisa przez chłopca). Mężczyzna nie akceptował faktu pojawiania się owych wyobrażeń, ze względu na ich pedofilny charakter, a także z tego powodu, że lubi dzieci, że nigdy nie chciałby ich skrzywdzić. Wywoływały one w nim duży lęk związany z pytaniami, „czy wszystko ze mną w porządku?”, „Czy mając takie obrazy oznacza, że jestem pedofilem?”. Gdy w jego głowie pojawiały się owe natrętne obrazy, walczył z nimi, próbując odpędzić je od siebie powtarzanym w myślach zdaniem: „Nie chcę, odejdź, fuj!” oraz potrząsaniem głową. Starał się...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Terapia Specjalna"
- Dostęp do wszystkich artykułów w wersji online
- ...i wiele więcej!
