Samoświadomość osoby z zespołem Aspergera. Klucz do zdrowego rozwoju

Jeżeli zapytać nauczycieli, jakie są nadrzędne cele pracy szkoły, zdecydowana większość wskaże w pierwszym rzędzie na aspekty dydaktyczne. Jednak już po chwili, odezwą się głosy uwzględniające znaczenie szkoły w wychowaniu oraz ogólnie rozumianym rozwoju ucznia. I bardzo słusznie. Szczególnie w dzisiejszych czasach, w dobie wszechobecnych napięć i problemów społecznych nie sposób pomijać tej, jakże ważnej roli placówek edukacyjnych w życiu dzieci. Oczywiście, ani szkoła, ani przedszkole nie zastąpią wychowania w rodzinie. Znanych jest jednak wiele przykładów, w których zdrowe, mądre podejście nauczycieli do ogólnego wspierania rozwoju uczniów znacząco przyczyniło się do późniejszych, życiowych sukcesów dzieci, które nie miały szczęścia być otoczone w rodzinie tym, co dla dziecka najważniejsze – wspierającymi dorosłymi. Nierzadko to także szkoła, nauczyciele potrafią skutecznie dać siłę rodzinie w trudnym momencie, tak by rodzice mogli dalej skutecznie realizować swoje zadania. 

Jako nauczyciele powinniśmy być przede wszystkim pedagogami – prowadzącymi dziecko, bo tak dosłownie tłumaczyć można greckie słowo paidagogos. Dlatego zadajmy sobie pytania, które być może pozwolą nam uniknąć absurdu, jakim jest pogoń za wynikami, osiągnięciami, celami dydaktycznymi. 

Zespół Aspergera jest odmiennym od powszechnego wzorcem rozwoju człowieka w obszarach budowania relacji, komunikacji społecznej oraz realizacji zainteresowań i wzorców aktywności. Mieści się w tak zwanym spektrum autyzmu, które to pojęcie – już w przeciągu najbliższych 2–3 lat – całkowicie zastąpi znane nam dotychczas jednostki, takie jak autyzm dziecięcy, czy właśnie zespół Aspergera. Zmiana ta zostanie wymuszona przez wprowadzenie do użytku nowej, zweryfikowanej wersji klasyfikacji ICD, tym razem o numerze 11. Nie będzie w niej już żadnych, odrębnych nazw. Będzie spektrum autyzmu i szereg kryteriów, pozwalających opisowo scharakteryzować, jak u konkretnego człowieka przebiega rozwój, oraz jakie są jego szczególne potrzeby. Dziś, według kryteriów diagnostycznych – zespół Aspergera diagnozujemy u osób, których rozwój mowy jest całkowicie prawidłowy oraz które funkcjonują adaptacyjnie zgodnie z normą intelektualną dla danej grupy wiekowej. Powszechne w Polsce błędy diagnostyczne, takie jak rozpoznanie zespołu Aspergera u osoby z opóźnionym ro...