Zastosowanie technik behawioralnych w przypadku skrajnej wybiórczości pokarmowej u osoby dorosłej z autyzmem

Temat numeru Otwarty dostęp

Rynek wydawniczy ukazuje kilka ciekawych pozycji przybliżających problemy żywieniowe z zakresu selektywności jedzenia, trudności z pobieraniem pokarmu, interwencji terapeutycznych, jednak najczęściej dotyczą one niemowląt oraz dzieci. Co w sytuacji, gdy z podobnymi problemami boryka się osoba dorosła z autyzmem, dodatkowo przejawiająca zachowania skrajnie destrukcyjne i agresywne? Czy można jej efektywnie pomóc?

Na ten moment trening jedzenia u osoby dorosłej zaliczyć można do tematyki niszowej. Artykuł ten opisuje pracę behawioralną nad skrajną wybiórczością pokarmową u młodego mężczyzny, który na pewnym etapie życia zaczął sukcesywnie wycofywać pokarmy i napoje. 

Jaka jest specyfika problemu?

Aby zagłębić się w temat zaburzeń związanych z selektywnością jedzenia, należy pokrótce przybliżyć specyfikę tego problemu. Z danych podawanych w artykułach naukowych wynika, że około 45% prawidłowo rozwijających się dzieci miewa trudności z przyswajaniem pokarmów (Zielińska, Bagińska, 2011; Bąbik, Ostaszewski, Horvath, 2021). Z czasem problem zanika, ale są jednak dzieci, które wymagają interwencji terapeutycznej. O zaburzeniu odżywiania w niemowlęctwie i dzieciństwie można przeczytać w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 (F98.2). Z informacji tam zawartych wynika, że zaburzenie to polega „na odmawianiu przyjmowania pokarmu pomimo jego dostępności, doświadczonego opiekuna i braku schorzeń organicznych. Zaburzeniu może, choć nie musi, towarzyszyć ruminacja (nawracające wymioty bez nudności lub zaburzeń żołądkowo-jelitowych)”. Z czym zatem związana jest wybiórczość jedzenia? Jest to pewien utrwalony wzorzec zachowania, który polega na odmowie przyjęcia pokarmu, który jest z różnych powodów awersyjny dla dziecka. Dzieci mające tego typu problemy najczęściej preferują pewne grupy pokarmów – pokarmy o charakterystycznej konsystencji, zapachu, kolorze. Bywa tak, że ulubione potrawy mają swój znak firmowy – znak rozpoznawczy, który skrupulatnie jest weryfikowany przez dziecko. Nie zje ono serka ze znakiem innej firmy. Selektywności jedzeniowej towarzyszą również inne specyficzne zachowania. Możemy do nich zaliczyć opór przed zajęciem miejsca przy stole czy samodzielnym jedzeniem, a także te mniej przyjemne – dławienie się, wypluwanie pokarmu, prowokowanie wymiotów, wymiotowanie. Zdarza się, że pojawiają się także zachowania trudne przejawiające się poprzez ucieczki od stołu, destrukcję – rzucanie jedzeniem, zrzucanie naczyń ze stołu, agresję skierowaną do osób, które są w pobliżu, oraz autoagresję. Osoba w trakcie terapii jedzenia może zaprezentować szeroki repertuar specyficznych zachowań trudnych. 

POLECAMY

Jakie może być podłoże problemów związanych z jedzeniem?

Problemy związane z jedzeniem mogą mieć różne podłoże: organiczne, nieorganiczne oraz mieszane. Organiczne związane jest ze wszelkimi anomaliami przewodu pokarmowego, alergiami pokarmowymi, refluksem żołądkowo-przełykowym, wadami innych narządów oraz choroba...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI