Kobiety z niepełnosprawnością intelektualną w rolach matek to temat przewodni trzeciego wydania „Terapii Specjalnej Dzieci i Dorosłych”.
W październiku mierzymy się z zagadnieniem dorosłości osób z NI – piszemy o opiece ginekologicznej nad kobietami z niepełnosprawnością, współwystępowaniu problemów zdrowia psychicznego u podopiecznych z NI oraz radzimy, jak prowadzić rozmowy o śmierci z osobami z niepełnosprawnością intelektualną.
Zachęcamy Państwa do lektury artykułu dr Agnieszki Wołowicz pt. „Kobiety z niepełnosprawnością intelektualną w rolach matek”, który publikujemy w rubryce „Temat numeru”. Pedagog specjalny i psycholog kliniczny przedstawia w nim formy wsparcia dla matek z niepełnosprawnością intelektualną i opisuje, jakie trudności z realizacją roli rodzica napotykają takie osoby w codziennym życiu. „Niepełnosprawność intelektualna automatycznie prowadzi do wykluczenia z rodzicielstwa, niezależnie od indywidualnych umiejętności. Rzadko uwzględniane są za to inne czynniki, m.in. wsparcie społeczne, zadowalające warunki bytowe, kompetencje życiowe i stopień samodzielności czy umiejętności komunikacyjne. Tymczasem okazuje się, że odpowiednio ulokowane zasoby i spójny system wsparcia pozwalają wielu osobom z niepełnosprawnością intelektualną w satysfakcjonujący sposób realizować się w rolach rodziców. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną potrzebują zarówno przygotowania do pełnienia ról rodzicielskich, jak i późniejszego wsparcia w ich wypełnianiu oraz dostępu do adekwatnych i «punktualnych» usług (zwłaszcza publicznych usług społecznych zorientowanych na osobę: ochrony zdrowia, opieki nad dzieckiem i edukacji, pomocy społecznej, usług mieszkaniowych, transportowych i innych) oraz możliwości wykorzystania świadczeń materialnych i niematerialnych” – dodaje ekspertka.
W dziale „Metody terapii” znajduje się tekst dr Małgorzaty Rękosiewicz zatytułowany „Problemy zdrowia psychicznego osób z niepełnosprawnością intelektualną”. Autorka radzi czytelnikom, jak poradzić sobie z trudnościami diagnostycznymi oraz jakie są możliwości interwencji w przypadku osób z NI wkraczających w dorosłość. „Problemy zdrowia psychicznego osób z NI nadal stanowią niemałą tajemnicę dla nauki. Nie są znane przyczyny częstszego występowania zaburzeń w tej grupie osób. Wskazuje się na potencjalne przyczyny biologiczne lub społeczne. Przyczyn biologicznych upatruje się częściej u osób z NI wywołaną czynnikami genetycznymi. Dotyczy to zarówno ujawniania pojedynczych nietypowych zachowań, jak np. nieadekwatnych do sytuacji wybuchów śmiechu osób z zespołem Angelmana, czy większej podatności na pojawienie się zaburzeń, np. zaburzeń lękowych u osób z zespołem łamliwego chromosomu X. Wśród czynników społecznych wymienia się trudności w funkcjonowaniu społecznym, wynikający z nich chroniczny podwyższony poziom stresu, ograniczenie ofert społecznych, czy w skrajnych przypadkach wykluczenie społeczne” – wyjaśnia dr Małgorzata Rękosiewicz.
„O kondycji AAC w Polsce. Wspomagająca i alternatywna komunikacja” to tytuł rozmowy dr n. hum. Magdaleny Grycman i Moniki Jerzyk, terapeutkami AAC i specjalistkami ds. wspomagającej i alternatywnej komunikacji. Ekspertki dzielą się swoimi doświadczeniami związanymi z pracą służącą tworzeniu i wdrażaniu systemów wspomagających porozumiewanie się uczniów ze szkół i ośrodków rehabilitacyjno-edukacyjno-wychowawczych.
Państwa uwadze polecamy artykuł dr n. hum. Izabeli Fornalik zatytułowany „Śmierć i żałoba w życiu osób z niepełnosprawnością intelektualną”. Ekspertka radzi w nim, jakie kwestie należy poruszyć z podopiecznym w trakcie rozmowy o śmierci najbliżej osoby oraz przekazuje listę przykładowych odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. „Przeżywanie silnych uczuć związanych ze stratą i manifestowanie różnorakich zachowań towarzyszących procesowi żałoby – mimo swoistych indywidualnych odmienności – jest wspólne dla wszystkich osób, zatem nie ma powodu, by sądzić, że jest inaczej w przypadku osób z niepełnosprawnością intelektualną czy spektrum autyzmu” – pisze dr n. hum. Izabela Fornalik. Na łamach bieżącego numeru „Terapii Specjalnej Dzieci i Dorosłych” podkreślamy, że zadaniem członków rodziny, opiekunów czy nauczycieli jest towarzyszenie osobie z niepełnosprawnością intelektualną w przeżywaniu żałoby na kolejnych jej etapach, umożliwienie jawnego wyrażania smutku i dawanie jej przyzwolenia do wyrażania własnego żalu czy rozmowy o śmierci bliskiej osoby.