Przy wychowywaniu dziecka z zaburzeniami rozwojowymi bardzo ważna jest cierpliwa i wspierająca postawa opiekunów. Pociechy mogą wymagać więcej czasu, aby zrozumieć pewne zagadnienia i móc lepiej zrozumieć siebie. Żeby ułatwić rodzicom i pedagogom naukę dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną, cztery specjalistki opracowały scenariusze zajęć wspierające ich w tym niełatwym zadaniu.
Kategoria: Artykuły
Zbrojna napaść Rosji na Ukrainę spowodowała, że wielu z nas próbuje zrozumieć sytuację, w której się znalazło, oraz ocenić swoje emocje. Niemało osób zadaje sobie pytanie, co aktualnie czują ich dzieci, jak powinni się nimi zaopiekować, one bowiem nie mają jeszcze dobrze rozwiniętych strategii regulowania emocji. Myślę, że podobne pytania zadaje sobie wielu dorosłych, funkcjonujących na co dzień w różnych rolach społecznych z dziećmi, m.in. nauczyciele i terapeuci. Obowiązkiem dorosłych, rodziców, opiekunów i terapeutów jest tłumaczenie wszystkim dzieciom otaczającej je rzeczywistości, w szczególności dzieciom z niepełnosprawnościami.
Zaplanowanie procesu oddziaływań terapeutycznych wymaga wstępnej obserwacji i oceny funkcjonowania dziecka, uwzględnienia jego mocnych stron i obszarów deficytowych. W charakterystycznym, klasycznym obrazie autyzmu często im młodsze dziecko, krótko po diagnozie, tym trudniejszy początek terapii. Dzieje się tak dlatego, że małe dziecko z ASD charakteryzuje się najczęściej m.in. brakiem uważności na uczestnika interakcji, często nie zwraca uwagi na drugą osobę, nie podąża za kierunkiem patrzenia drugiej osoby oraz nie dzieli wspólnego pola uwagi. Z jakimi trudnościami można się spotkać na początku terapii i co może nam pomóc we wstępnej diagnozie?
Kompleksowe wsparcie rozwoju dziecka z opóźnionym rozwojem powinno być holistycznym, spójnym oddziaływaniem specjalistów z różnych dziedzin, tj.: psychologa, pedagoga, logopedy, a także terapeuty integracji sensorycznej (SI). Kluczowa jest trafna diagnoza oraz zoperacjonalizowanie celów terapeutycznych, aby ukierunkować terapię na konkretne deficyty dziecka. W niniejszym artykule zostanie przedstawiona charakterystyka zaburzeń procesów integracji sensorycznej oraz zostaną omówione praktyczne wskazówki terapeutyczne możliwe do wykorzystania zarówno w gabinecie specjalisty, jak i w środowisku domowym.
Terapeuta integracji sensorycznej (SI) diagnozujący trudności sensoryczne u małego dziecka niewidomego musi brać pod uwagę skutki ogólnej deprywacji zmysłowej będącej następstwem braku wzroku oraz problemów, które z tego wynikają. U części dzieci mogą jednak dodatkowo występować konstytucjonalne trudności z przetwarzaniem bodźców przez ośrodkowy układ nerwowy, dlatego należy zachowywać dużą uważność przy formułowaniu wniosków diagnostycznych. Na przykładzie 3-letniej, niewidomej dziewczynki z niepełnosprawnością intelektualną autorka prezentuje proces terapeutyczny, w którym z powodzeniem zastosowano techniki sensoryczne i ćwiczenia ruchowe.
Zmysłem wiodącym w rozwoju człowieka, zarówno w jego procesie uczenia się, jak i czerpania radości z otoczenia, jest wzrok. Poprawne widzenie wpływa na jakość życia, umożliwia optymalny rozwój społeczny i osobisty. W artykule zaprezentowano, jak przeprowadzić diagnozę wstępną mechanizmów posturalnych i funkcji wzrokowych oraz zestaw ćwiczeń usprawniających czucie ciała i ruchy naprzemienne.
Niniejszy artykuł stanowi opis warunków oraz założeń modelu wdrażania komunikacji alternatywnej i wspomagającej w placówce edukacyjnej na przykładzie Zespołu Niepublicznych Placówek Oświatowych PSONI Koło w Gdańsku1. Prezentowana koncepcja jest pracą całego zespołu szkolnego (nauczycieli, specjalistów, asystentów, dyrekcji), którego działania koordynuje autorka artykułu.
Aktualnie dzięki możliwości wczesnego wykrywania wady słuchu oraz rozszerzeniu czasu i metod terapii, dzieci z uszkodzonym narządem słuchu mają większe szanse na swobodne funkcjonowanie w środowisku osób słyszących. Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie zagadnienia pracy z dzieckiem z uszkodzonym narządem słuchu. Zawiera także praktyczne wskazówki do wdrożenia podczas prowadzenia zajęć z uczniami z wadą słuchu.
Analiza wpływu odruchów ustno-twarzowych na czynności motoryczne narządów mowy pokazuje, jak istotna jest ich integracja dla rozwoju artykulacji. W artykule autorka zwraca uwagę czytelników na powiązanie wybranych odruchów ustno- -twarzowych z odruchami tonicznymi oraz na rolę integracji sensorycznej we wspieraniu mowy dziecka, w tym tego z niepełnosprawnością intelektualną (NI). Praktycznym uzupełnieniem są scenariusze zajęć dla dzieci w wieku przedszkolnym rozwijające procesy przetwarzania sensorycznego oraz wspierające rozwój mowy.
Wspomaganie rozwoju – zwłaszcza wczesne – to pojęcie, które zdobyło w ostatnich latach wielką popularność. Wynika to z dostrzeżenia niewykorzystania potencjału rozwojowego większości ludzi, a optymalny czas inwestycji w rozwój przypadać powinien na wczesne lata – wskazuje się szczególnie znaczenie pierwszych 3–5 lat życia. Przy tym warto zwrócić uwagę, że pojęcie wspomaga- nia może dotyczyć zarówno rozwoju prawidłowego, jak i zaburzonego (Dryden, Vos, 2003; Podgórska-Jachnik, 2009). W tym pierwszym przypadku wspomaganie odgrywa rolę intensyfikującą, przyspieszającą, optymalizującą rozwój, zaś w tym drugim – optymalizującą, ale także korekcyjno-kompensacyjną. Jak zatem wspomagać rozwój małego dziecka?
Badanie przeprowadzone wśród specjalistów psychologów i pedagogów dowiodło, że stan psychiczny i emocjonalny dzieci w okresie pandemii uległ pogorszeniu – przyznało tak 87% badanych. 78% respondentów zauważyło wzrost zgłoszeń i próśb o interwencję i pomoc kierowaną do psychologów i pedagogów.