Dyscypliny nauki i praktyki pedagogicznej, opierając się na wieloletnich doświadczeniach, wypracowały własne procedury oceny poznawanych zjawisk. Na przykład podczas prowadzonej diagnozy logopedycznej istnieje określony sposób postępowania badawczego oparty na danych z obserwacji, wywiadu oraz prób i testów językowych. Na tej podstawie opisuje się umiejętności w tym obszarze oraz przewiduje ich tendencje rozwojowe.
Kategoria: Artykuły
„To jest kluczowe słowo – «zakładanie kompetencji». Bo my te kompetencje tak naprawdę zabieramy tym dzieciom. To jest przekleństwo. Startujemy z pułapu «On nic nie rozumie. Ona nic nie rozumie». A to jest największy błąd.”
Agnieszka Nantka
Umiejętność odmowy, czyli innymi słowy mówienia NIE, zaliczana jest do kluczowych kompetencji komunikacyjnych. Trzy litery, jedno małe słowo, takie niby nic, a jednak kluczowa umiejętność. Co czyni je tak wyjątkowym? Czy naprawdę uprawnione jest, by pisać na ten temat artykuł? Można o tym dyskutować, niemniej funkcje, jakie pełni NIE, to, co dzięki niemu można zakomunikować, co można załatwić, wydaje się w pełni uzasadniać, że stało się ono przedmiotem naszych rozważań, szczególnie że będziemy mówić o NIE w odniesieniu do osób z autyzmem, które z jego powodu miewają niemałe kłopoty.
Osoby z głęboką wieloraką niepełnosprawnością odbierają innych ludzi poprzez kontakt z ciałem. Wykorzystują swoje ciało do wyrażania siebie i porozumiewania się (FrÖhlich, 2016, strona 9). Rozważania zawarte w artykule są próbą odpowiedzi na pytanie: Czy sygnały na ciele stanowią terapeutyczną modę czy są niezbędnym działaniem komunikacyjnego partnera?
Nauka czytania i pisania jest procesem bardzo złożonym, zatem uczeń w jej toku może napotkać wiele różnorakich trudności. Dzieci niemówiące lub z minimalnym zasobem mowy czynnej natrafiają na pewne specyficzne problemy będące skutkiem niemówienia. Istotne jest zwrócenie uwagi na kilka kluczowych zagadnień w przygotowaniu użytkownika AAC do uczestnictwa w świecie czytania i pisania. Jakie to zagadnienia i jak pomóc dziecku przezwyciężyć trudności?
Zabawa pozwala wejść na inny poziom współpracy z dzieckiem. Wypełniając elementy zabawy i relacji w oddziaływaniach terapeutycznych i wychowawczych, warto wskazać na konkretne gry i zabawy, które pozwolą wspierać obszary zagrożenia dziecka ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. W wielu przypadkach wystarczy delikatnie zmodyfikować zasady lub grę, aby uzyskać narzędzie terapeutyczne, które w oczach dziecka wciąż pozostaje zwykłą zabawą. Jakie gry mają potencjał terapeutyczny?
Aktywność i motywacja ucznia odgrywają niezwykle istotną rolę w procesie edukacyjno-terapeutycznym. Włączenie indywidualnych preferencji i zainteresowań dziecka w proces projektowania zajęć może okazać się kluczem do wspólnego sukcesu ucznia i nauczyciela. Jak poprawnie projektować zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?
Elastyczność w zawodzie terapeuty specjalnego jest jedną z kluczowych cech. Każde dziecko, z którym mamy możliwość pracować, jest całkowicie inne. Różnią się pod względem wieku, osobowości, zainteresowań, ale również poziomu funkcjonowania i swoich potrzeb. Zadaniem pedagoga specjalnego jest wpasowanie się w rytm pracy i funkcjonowania danego dziecka.
Czas, którego ostatnio doświadczyliśmy i doświadczamy, to czas konfrontacji naszych mechanizmów psychologicznych na wielu płaszczyznach. Podczas szkoleń, które prowadzę, często używam analogii w obszarze kompetencji osobistych, że nasze umiejętności narciarskie sprawdzają się na zakrętach i wybojach, a nie na prostych górkach. Dokładnie teraz też mamy okazję przyjrzeć się reakcjom i mechanizmom naszych dzieci, które doświadczyły nagłej zaskakującej zmiany, oraz samym dzieciom, których nadrzędnym celem rozwojowym jest często poczucie stabilizacji i przewidywalności.
Relacja – powiecie, że to nic trudnego, znacie przecież swoich uczniów, rozmawiacie z nimi, pracujecie, więc relacja jest nawiązana. Czy aby na pewno? Czy zawsze ma ona silne podstawy? Czy rzeczywiście dobrze znamy swoich uczniów? Co jest kluczem do nawiązania trwałej relacji i jakie są czynniki niesprzyjające jej nawiązaniu?
Zaburzenia zachowania (CD, conduct disorder) z elementami zachowań antyspołecznych to problem bardzo trudno poddający się psychoterapii. Podobnie przy terapii dzieci z zaburzeniami opozycyjno-buntowniczymi (ODD, oppositional defiant disorder) obserwujemy duży odsetek wypadnięć z terapii1, a dobre efekty krótkoterminowe często nie są związane z długotrwałym utrzymywaniem się pozytywnych zmian. Stałe poszukiwania skutecznych modeli terapeutycznych dla dzieci i młodzieży z tymi zaburzeniami są więc niezbędne do wypracowania rozwiązań pomocowych. Najczęściej opierają się one na danych dotyczących czynników ryzyka oraz etiologii zaburzeń zachowania. Jakie zatem strategie pracy zastosować?
Artykuł prezentuje praktyczne zastosowanie pedagogiki Marii Montessori we wspieraniu dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w zakresie społeczno- -emocjonalnym w klasach I–III na przykładzie pracy w Chrześcijańskiej Szkole Montessori w Gdańsku. Należy jednocześnie zauważyć, że sposoby pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zaprezentowane w artykule mogą być zastosowane również w edukacji powszechnej.