Kategoria: Artykuły

„Nie można być wolnym, jeśli nie jest się samodzielnym. Zatem, aby dziecko zdobyło niezależność, jego aktywne oznaki wolności osobistej muszą być akceptowane od najwcześniejszego dzieciństwa”. 
M. Montessori1
 

Jedną z cech rozwoju osób z niepełnosprawnością sprzężoną jest dysharmonia uniemożliwiająca im prawidłową realizację zadań rozwojowych na poszczególnych etapach życia. Wiek umysłowy osób z niepełnosprawnością intelektualną (NI) nie odpowiada ich wiekowi metrykalnemu. W efekcie osoby te stają z czasem przed zadaniami, które są ponad ich możliwości poznawcze. W przypadku wychowywania i edukacji dzieci z niepełnosprawnością sprzężoną wczesny trening samodzielności nabiera szczególnego znaczenia, gdyż osoby te dysponują najlepszymi warunkami do jej rozwijania właśnie we wczesnym dzieciństwie. 
 

W Polsce funkcjonują obecnie teatry, których aktorami są osoby niepełnosprawne. Ich działania oparte są w dużej mierze na budowaniu potencjału artystów oraz promocji twórczości osób z zaburzeniami rozwojowymi. Działalność teatralna osób z niepełnosprawnością jest swoistym manifestem oraz rodzajem emancypacji, dzięki której zmieniają postawę lub wywołują debatę społeczną. W niniejszym artykule koncentrujemy się na roli teatru angażującego w życiu osób z niepełnosprawnością oraz na różnorodnych możliwościach budowania ich potencjału przez działania teatralne.

Czy możliwe jest, aby osoby z niepełnosprawnością intelektualną, doświadczając terapii artystycznej, niejako w efekcie ubocznym jej oddziaływań, stawały się bardziej kreatywne i twórcze? Czym jest w ogóle kreatywność i twórczość?

„Jaka fajna lalka”, „O, jaki ładny dzidziuś” – to pierwsze wrażenia przy kontakcie z symulatorem niemowlęcia RealCare Baby. Wielkość, waga, a nawet zapach oliwki dla niemowląt upodobniają go do około 3-miesięcznego dziecka. Gdy trafia w ramiona osoby z niepełnosprawnością intelektualną lub zaburzeniami ze spektrum autyzmu, zaczyna wyzwalać u niej niezauważalne dotąd reakcje i emocje. Na tym jego rola się jednak nie kończy. Wachlarz korzyści płynących z pracy z symulatorem jest o wiele szerszy.

Dzieci neurotypowe chętnie prezentują otoczeniu swoje możliwości, a przy odrobinie zachęty ze strony dorosłego mogą pięknie rozwinąć swój potencjał w wielu różnych dziedzinach. W przypadku dziecka z całościowymi zaburzeniami rozwoju możemy mieć trudności z utrzymaniem jego motywacji do nauki na poziomie, który jest konieczny, aby odkryć jego prawdziwy potencjał (Schramm 2019). W niniejszym artykule będziemy szukać możliwości rozwijania potencjału dzieci o zaburzonym rozwoju w sprawdzonych technikach motywowania i wzmacniania.

Rys. 1. Aoife

Choć obrazy wiszą w muzeach, a ludzi nieustannie staramy się zaszufladkować, to zarówno sztuka, jak i człowiek nie mieszczą się w sztywnych ramach. Na Instagramie nie liczy się, czy masz zespół Aspergera, znaczenie mają prace, które pokazujesz innym. O tym, jak przetrwać mimo odrzucenia i rozwinąć swoją pasję, rozmawiamy z Olgą Lubaszką, rysowniczką i studentką pierwszego roku edukacji artystycznej z elementami arteterapii.
 

Kiedy dziecko jest silnie zdenerwowane, napięte, zalęknione, nie oczekujmy, że wytworzy adaptacyjne formy zachowań radzenia sobie z trudnościami. Wtedy najpewniej uruchomi zachowania infantylne, regresywne, błaznujące bądź agresywne albo też ucieczkowe. W pracy pedagoga czy terapeuty jedną z najważniejszych granic, które obserwujemy, jest zatem napięcie. To ono wyznacza nam rytm pracy. Autorka prezentuje przypadki kilku pacjentów, których do gabinetów przyprowadziły trudne zachowania, wyczerpanie i przeciążenie psychiczne.

Bohaterem tego artykułu jest Mikołaj, który w wieku 19 lat zachorował na schizofrenię. Autorka rozpoczęła z nim program terapeutyczny, który wykorzystywał metody behawioralne. Trening behawioralny rozpoczął się, gdy chłopiec miał 19 lat, i trwał przez 4 lata.