Dział: Metody terapii
Znaki komunikacji wspomagającej są dla ich użytkowników tą formą ekspresji, która może najpełniej zastąpić im mowę. I chociaż nie są w stanie zastąpić jej we wszystkich aspektach, to dają szansę na niezależność w porozumiewaniu się, umożliwiają rozmowę na interesujące tematy, na aktywne uczestniczenie i wpływanie na własne życie. Aby tak się jednak stało, krok po kroku należy osobę do tego przygotować.
Ponieważ zaburzenia ze spektrum autyzmu są nierozłącznie związane z problemami w sferze komunikacji, nie da się mówić o terapii dzieci z ASD, nie myśląc o terapii komunikacji. W pracy z dziećmi z zaburzeniami ze spektrum autyzmu odkryłyśmy, jak wiele wnoszą grupowe strategie komunikacyjne i tym doświadczeniem pragniemy się podzielić.
„AAC to komunikacja alternatywna, przeznaczona dla osób niemówiących”.
„Wprowadzanie AAC małemu dziecku zahamuje, opóźni rozwój mowy”.
„AAC należy wprowadzać tylko po wyczerpaniu wszystkich możliwości wywołania mowy – jeśli nie przyniosą one pożądanego efektu”.
„Dziecko, któremu wprowadzimy AAC już na pewno nie zacznie mówić – będzie wolało pokazywać obrazki/gesty”.
„Nawet gdy dziecko mówi niewiele, to i tak jest lepsze niż wprowadzenie komunikacji wspomagającej”.
Jak wykorzystać metodę Wideotreningu Komunikacji w pracy terapeutycznej? Co takiego proponuje i jak działa ta metoda, która z jednej strony przynosi ulgę, nadzieję, wiarę, motywację, z drugiej zaś rozwój konkretnych umiejętności?
„Światu potrzeba umysłów różnego rodzaju i żeby ze sobą współpracowały”.
Temple Grandin
Drama jest metodą bazującą na aktywności i twórczym zaangażowaniu, na umiejętności współpracy z innymi ludźmi, na reprezentacji kompetencji interpersonalnych, społecznych i obywatelskich. Czym różni się od teatru? Jak zastosować techniki maszyn podczas zajęć dramowych?
„Nie można być wolnym, jeśli nie jest się samodzielnym. Zatem, aby dziecko zdobyło niezależność, jego aktywne oznaki wolności osobistej muszą być akceptowane od najwcześniejszego dzieciństwa”.
M. Montessori1
Jedną z cech rozwoju osób z niepełnosprawnością sprzężoną jest dysharmonia uniemożliwiająca im prawidłową realizację zadań rozwojowych na poszczególnych etapach życia. Wiek umysłowy osób z niepełnosprawnością intelektualną (NI) nie odpowiada ich wiekowi metrykalnemu. W efekcie osoby te stają z czasem przed zadaniami, które są ponad ich możliwości poznawcze. W przypadku wychowywania i edukacji dzieci z niepełnosprawnością sprzężoną wczesny trening samodzielności nabiera szczególnego znaczenia, gdyż osoby te dysponują najlepszymi warunkami do jej rozwijania właśnie we wczesnym dzieciństwie.
W Polsce funkcjonują obecnie teatry, których aktorami są osoby niepełnosprawne. Ich działania oparte są w dużej mierze na budowaniu potencjału artystów oraz promocji twórczości osób z zaburzeniami rozwojowymi. Działalność teatralna osób z niepełnosprawnością jest swoistym manifestem oraz rodzajem emancypacji, dzięki której zmieniają postawę lub wywołują debatę społeczną. W niniejszym artykule koncentrujemy się na roli teatru angażującego w życiu osób z niepełnosprawnością oraz na różnorodnych możliwościach budowania ich potencjału przez działania teatralne.
Czy możliwe jest, aby osoby z niepełnosprawnością intelektualną, doświadczając terapii artystycznej, niejako w efekcie ubocznym jej oddziaływań, stawały się bardziej kreatywne i twórcze? Czym jest w ogóle kreatywność i twórczość?
„Jaka fajna lalka”, „O, jaki ładny dzidziuś” – to pierwsze wrażenia przy kontakcie z symulatorem niemowlęcia RealCare Baby. Wielkość, waga, a nawet zapach oliwki dla niemowląt upodobniają go do około 3-miesięcznego dziecka. Gdy trafia w ramiona osoby z niepełnosprawnością intelektualną lub zaburzeniami ze spektrum autyzmu, zaczyna wyzwalać u niej niezauważalne dotąd reakcje i emocje. Na tym jego rola się jednak nie kończy. Wachlarz korzyści płynących z pracy z symulatorem jest o wiele szerszy.
Kiedy dziecko jest silnie zdenerwowane, napięte, zalęknione, nie oczekujmy, że wytworzy adaptacyjne formy zachowań radzenia sobie z trudnościami. Wtedy najpewniej uruchomi zachowania infantylne, regresywne, błaznujące bądź agresywne albo też ucieczkowe. W pracy pedagoga czy terapeuty jedną z najważniejszych granic, które obserwujemy, jest zatem napięcie. To ono wyznacza nam rytm pracy. Autorka prezentuje przypadki kilku pacjentów, których do gabinetów przyprowadziły trudne zachowania, wyczerpanie i przeciążenie psychiczne.